آفتاب

واژه نامه های آفتاب

اکو (ECU) = واحد پول ارپائی


موضوع
اقتصاد و تجارت

واژه نامه
فرهنگ گمرک و تجارت

واژه فارسی
اکو (ECU) = واحد پول ارپائی

واژه انگلیسی
European Currency Unit

توضیحات
اصطلاح «اکو» یا واحد پول اروپائی همچون حق برداشت مخصوص (SDR) سبدی است از واحدهای پولی کشورهای عضو جامعه اروپا که در سال ۱۹۷۹ از سوی رهبران این جامعه ابداع شد. رشد فزاینده مبادلات تجاری میان کشورهای جامعه اروپا (و با نگاهی وسیع‌‌تر ، مبادلات بازرگانی بین المللی) از سوئی و وجود ۱۲ واحد پولی مختلف در داخل جامعه اروپا با نرخ‌های برابری ویژه هر ارز در مقابل ارزهای دیگر و نوسانات هریک از این نرخ‌ها از سوی دیگر از همان آغاز فعالیت جامعه اروپا غیرقابل تحمل می‌نمود. از این‌‌رو ، رهبران جامعه اروپا با تحلیلی صحیح از این وضعیت ، بر آن شدند تا با به‌‌وجود آوردن یک پول واحد در سطح جامعه اروپا خطرات ناشی از نوسانات نرخ برابری پول‌‌های اروپائی را در برابر سایر ارزها کاهش دهند یا دست کم آثار سوءاقتصادی آن را در میان ارزهای اروپائی تقسیم کنند. پس از تأسیس سیستم پولی اروپائی (EMS) در سال ۱۹۷۹ راه برای این کار هموار شد و سرانجام در ۱۳ مارس همان سال EMS ترکیب واحد پیشنهادی را پذیرفت و واحد محاسباتی اروپائی به نام ECU معرفی گردید. از آن زمان تاکنون ECU در تنظیم بودجه جامعه اروپا ، تنظیم قراردادهای منسوب به «لومه» (با کشورهای آفریقائی و حوزه کارائیب) عملیات بانک‌های سرمایه‌گذاری ، محاسبه حقوق گمرکی ، پرداخت‌های داخل بازار مشترک ، محاسبات آماری مرکز آمار بازار مشترک و نیز توسط جامعه اروپائی زغال و فولاد (ECSC رسماً به‌‌کار گرفته شد. گفتنی است کمیسیون جامعه اروپا موظف است ارزش برابری ECU را در برابر پول کشورهای عضو جامعه اروپا و نیز کشورهای غیرعضو محاسبه کرده و هر روز در ساعت ۱۴/۳۰ اعلام نماید (هر ECU تقریباّ برابر با ۱/۲ دلار آمریکا ، ۱/۹۵ مارک آلمان ، یا۰/۸ لیره استرلینگ است). اکنون جامعه اروپا می‌کوشد تا به‌‌تدریج ECU را نه تنها در درون این جامعه بلکه در سطح جهان معرفی کرده و به جریان اندازد تا این واحد از حیث سیاست پولی به‌‌صورت نشانه استقلال بازار مشترک درآید. مزایای به‌‌کارگیری ECU برای اروپائیان به‌‌طور خلاصه از این قرار است: ۱. از آنجا که ECU یک سبد پولی است ، میزان بهره سپرده‌های ECU برابر است با میانگین بهره جمع پول‌های داخل سبد. ۲. ECU نسبت به کلیۀ پول‌های اروپائی ثبات بیشتری دارد. ۳. حسابداری پرداخت‌ها و دریافت‌ها بین کشورهای عضو جامعه از این طریق به طرز چشمگیری آسانتر خواهد شد. ۴. نظر به نوسان نرخ ارزها ، معامله به ECU هر دو طرف معامله خطر کمتری دارد. در شرایط کنونی (۱۹۹۶) ، هزینه‌های مربوط به عقد قراردادهای تجاری در کشورهای جامعه اروپا سالانه ۱۵ میلیارد ECU تخمین زده می شود. به این ترتیب ، وجود ۱۲ ارز مختلف در داخل این جامعه بزرگ‌‌ترین مشکل بر سر راه بوجود آوردن بازارهای واحد از تولیدات اروپائی است. زیرا تحقق چنین امری مستلزم ثبات قیمت‌ها و هزینه‌ها است به‌‌طوری که بتوان نوسانات آنها را با اطمینان بیشتری پیش‌‌بینی کرد. در یک نظرخواهی که توسط یکی از مؤسسات معتبر از ۳۰۰ شرکت اروپائی (از جمله ۵۰ بانک) به‌‌عمل آمده است اکثر آنها وجود یک پول واحد به‌‌جای ارزهای دوازده‌گانه فعلی را پرسودتر از وجود یک ارز مشترک در کنار این ۱۲ ارز دانسته‌اند. اما تحقق این هدف مستلزم آن است که پول واحد اولاً از نظر سیاسی خنثی باشد و ثانیاً قدرت نفوذ آن در ردیف یک پول واقعی قرار گیرد. ECU شرط اول را به‌‌خوبی ارضاء می‌کند اما با توجه به آنکه به‌‌کارگیری آن مانند یک پول واقعی مستلزم سرمایه‌گذاری قابل توجهی توسط شرکت‌ها است ، هنوز نمی‌توان گفت رؤیای پول واحد اروپائی به معنای واقعی کلمه جامه عمل پوشیده است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۰۲ ، جامعه اروپا ‌را رسماً به جریان اندازد.