اصل دولت کاملهٔالوداد
- موضوع
- اقتصاد و تجارت
- واژه نامه
- فرهنگ گمرک و تجارت
- واژه فارسی
- اصل دولت کاملهٔالوداد
- واژه انگلیسی
- Most Favoured -Nation Clause
- توضیحات
- ماده‌ای در قراردادهای تجاری میان دو یا چند کشور که آنها را در برابر تبعیضات گمرکی اعضاء مصون می‌دارد. طبق این ماده همۀ اعضاء متعهد می‌شوند که هرگونه تخفیف تعرفه‌ای داده شده به یک کشور غیرعضو را خودبه‌‌خود برای اعضاء قرارداد نیز مراعات کنند. مثلاً هرگاه ایران و پاکستان قراردادی شامل اصل دولت کاملهٔالوداد را منعقد کرده باشند ، هرگونه تخفیف گمرکی ایران برای ورود دوچرخه از هند (که ممکن است در مقابل نوعی تخفیف گمرکی هند به ایران داده شده باشد) خود به خود شامل پاکستان نیز خواهد شد. از ۱۹۴۸ که گات مذاکرات چندجانبه درباره تعرفه‌ها را تدارک دید ، همه امضاءکنندگان این پیمان (شامل چهل و دو کشوری که مجموعاً ۸۰ درصد تجارت جهانی را در دست داشتند) متعهد به پیروی از اصل دولت الوداد شدند. بدین ترتیب مشکل تبعیضات گمرکی که تا آن زمان یکی از مسائل حاد تجارت جهانی بود تا حد زیادی فروکش کرد. البته گات کشورهائی همچون اعضاء جامعه اقتصادی اروپا را که در پی تکمیل یک اتحادیه گمرکی کاملاّ بدون تعرفه هستند ، از رعایت اصل دولت کاملهٔالوداد مستثنی می‌کند. این اصل می‌تواند یک جانبه یا دو جانبه باشد. در گذشته بسیاری از کشورهای قدرتمند غربی با گنجاندن شرط یک جانبه در قراردادهای خود با کشورهای عقب مانده آنها را ملزم به رعایت این اصل در مورد خود می‌کردند بدون آنکه خود به رعایت آن گردن گذارند ، مانند عهدنامه ترکمن‌چای که سرآغاز اجراء این اصل در ایران بود. اصلاح اظهارنامه ---› اظهارنامه کالای تجاری (ردیف ۷)