آفتاب

واژه نامه های آفتاب

وبر، ماکس


موضوع
اقتصاد و تجارت

واژه نامه
فرهنگ علوم اقتصادی

واژه فارسی
وبر، ماکس

واژه انگلیسی
Weber, Max

توضیحات
(۱۸۶۴ - ۱۹۲۰ ماکس وبر جامعه شناس و حقوق‌دان آلمانی رابطهٔ معناداری میان اخلاق و تعصب در اصول مذهبی و اخلاقی کالوینیسم و عقلایی کردن اقتصادی را به عنوان مشخصهٔ نظام سرمایه‌داری نشان داده است. جان کلام در نوشته‌های ماکس وبر دربارهٔ توسعهٔ سرمایه‌داری این است که توسعهٔ اقتصادی نتیجهٔ‌ سخت کوشی انطباق و صرفه جویی و ناشی از تغییرات کیفی است که از راه فراگرد آموزش می توان آموخت. دکتر فرشید مجاور حسینی اقتصاددان ایرانی در رسالهٔ دکترای اقتصاد خود از دانشگاه دیویس کالیفرنیا (University of California، Davis) تحت عنوان: A Growth Model in the Spirit of Max Weber، ۱۹۹۲ (الگوی رشدی در فضای فکری ماکس وبر) در سال ۱۹۹۲ نخست بار این اندیشه را به صورت الگوی ریاضی درآورده و در واقع افکار پژوهشی این جامعه شناس و حقوق‌دان آلمانی را در ساحت علم اقتصاد جامهٔ ریاضی پوشانیده است. این اقتصاددان ایرانی سه الگوی رشد برپایهٔ نظریات این دانشمند آلمانی ساخته و پرداخته و نخست بار مطلوبیت را در توابع تولید به کار برده و در ساخت الگوهای سه گانه مورد توجه قرار داده است. الگوی اول نشان می دهد که چگونه افزایش در سرمایه انسانی (اخلاق کاری یا Work Ethic) می‌تواند به افزایش در شدت کاری یا اندازه کاربری و سرانجام به رشد اقتصادی منتهی گردد. در الگوی دوم ترکیبی از اخلاق کاری و مهارت را درهم می‌آمیزد که می‌تواند در تابع مطلوبیت و تولید وارد شود. در الگوی سوم بخش‌های آموزشی متفاوتی برای ایجاد اخلاق کاری و مهارت در نظر گرفته شده است که سرمایهٔ انسانی حاصله از بخش اخلاق کاری در تابع مطلوبیت و سرمایهٔ انسانی ناشی از بخش مهارت در تابع تولید وارد می‌گردد. نتایج حاصله با استفاده از آمار مجموعهٔ زمانی کشورهای مختلف جهان نشان می‌دهند که تحصیلات دبستانی و دبیرستانی در کوشرهای روبه توسعه که از فرهنگ کاری کمتری برخوردارند بیشترین کارآیی را به بار می‌آورد و تحصیلات دانشگاهی در کشورهای توسعه یافته که از پیش به حد بالایی از اخلاق کاری و شدت کاری رسیده‌اند، بالاترین کارآیی را در افزایش درآمد ملی ایجاد می‌کند. این آزمونها به منزلهٔ تخمینی از آموزش مهارت ملحوظ شده‌اند. نتایج این آزمونها با نتایج نظری الگوهای سه گانهٔ بالا کاملاً‌ همخوانی دارند.