اِبْنِ سَرّاج، عزالدین محمدبن علیبن عبدالرحمان قرشی دمشقی (د 747ق/1346م)، محدث و صوفی. او به ابن المرابط نیز معروف بوده و کنیهاش را ابوالعلاء هم نوشتهاند (بغدادی، هدیه، 2/144). ابن سراج از احمد بن شیبان حدیث شنیده و نقل کرده، و مدتی منصب قضای شربکختا (؟) را نیز به عهده داشته است (ابن حجر، 5/321). برخی او را شافعی مذهب دانستهاند که از مقدمهٔ کتاب تفّاح الارواح او نیز این نکته فهمیده میشود (بغدادی، ایضاح، 1/292؛ آلوارت، .(VII/680 ابن سراج مؤلف مجموعهٔ بزرگی به نام تشویق الارواح و القلوب الی ذکر علاّم الغیوب بوده که در 721ق/1321م از تألیف آن فراغت یافته بوده است. جزئی از آن مجموعه کتابی در دو مجلد به نام تفّاح الارواح و مفتاح الارباح بوده است (بغدادی، ایضاح، 1/292، 300) که اکنون تنها جلد اول آن مشتمل بر حکایات کوتاه پندآمیز، در دست است. از مقدمهٔ آن چنین برمیآید که این کتاب به منزلهٔ تذکرهای دربارهٔ زندگی اولیا و حکایات و روایاتی دربارهٔ آنان بوده است. نسخهٔ موجود این کتاب شامل چهار بخش است: اخبار و روایات مربوط به متقدمین، متوسطین، متأخرین و منقولات متأخر دربارهٔ متقدمین ( آلوارت،همانجا). در زمرهٔ آثار او از کتاب دیگری به نام زواهر الفکر و جواهر الفقر نیز نام بردهاند (بغدادی، ایضاح، 1/615؛ همو، هدیه، 2/144؛ II/331 S, GAL, که به شم 520 , 2 ESCارجاع داده است). چون تاریخ فراغت از تألیف این کتاب را 721ق ثبت کردهاند، محتمل است که آن نیز جزئی از کتاب تشویق الارواح بوده باشد، ولی در نسخهای از این کتاب که در کتابخانهٔ اسکوریال (اسپانیا) محفوظ است عنوان آن چنین آمده است: « زواهرالفکر و جواهر الفقرای مجموع من خطب و اشعار حکماء اندلس، جمع محمدبن علیبن عبدالرحمان المرادی الاشبیلی». نسبت «مرادی الاشبیلی» این شک را ایجاد میکند که مؤلف این مجموعه شخص دیگری جز ابن سراج بوده و مشابهت اسمی باعث این انتساب شده باشد. ابن سراج همچنین دارای اثری به نام کتاب الالتماس بوده است که آن را در 697ق/1298م تألیف کرده بوده، اما اکنون اثری از آن در دست نیست (نک: آلوارت، همانجا).