کتاب شامل مجموعه مطالبی در باب فرهنگ, جامعه و تاریخ است که پیشتر در قالب طرح تحقیقاتی و مقاله به چاپ رسیده است .نگارنده در این کتاب ضمن مروری بر نظریههای جامعهشناسی به تحلیل و تبیین برخی مباحث اجتماعی ـ خصوصا مسائل ایران ـ اهتمام میکند .عناوین برخی از موضوعات کتاب بدین قرار است : 'فرجام جدال در جامعهشناسی خرد و کلان', 'ساختار طبقاتی ایران بین دو انقلاب', 'مصونیت فرهنگی, تنها راه مقابله با تهاجم فرهنگی, 'کاربرد نظریههای جامعهشناسی در حل مشکلات اجتماعی', 'نقدی بر سیر تفکر در جهان و ایران', 'ملیت, مذهب و آینده تمدن ایرانی', 'تاملی در آینده علوم اجتماعی در ایران', 'ناهماهنگی توسعه شهر تهران 'و 'مفهوم جامعه شناختی دین ایدئولوژیک .'