شاخصهاى متعددى بهمنظور سنجش تمرکز پديدهها بهکار برده مىشود. شاخص بىنظمى (Entropy Index) که برگرفته از نظريهٔ اطلاعات (Information theory) و مبين ميزان عدم ثبات و يکنواختى حاکم در سيستم است. از جمله اين شاخصها تلقى مىشود. دامنه تغييرات آن از صفر (حداکثر تمرکز) تا ۱ (حداکثر جدائي) در تغيير است. از اين شاخص براى تعيين درجه تمرکز يا تفرق توزيع پديدههاى جغرافيائى در خرده نواحى استفاده مىشود. در ابتدا نسبت جمعيت در هر يک از خرده نواحى بهگونهاى که مجموع نسبتها مساوى عدد ۱ باشد، است محاسبه مىشود. در مرحله دوم از رابطهٔ زير جهت محاسبهٔ ميزان بىنظمى و يا عدم ثبات در خرده نواحى استفاده مىشود:
H = ∑ pi Ln Pi |
H= ميزان بىنظمى و عدم اطمينان مطلق از توزيع پديده
Pi= نسبت جمعيت در خرده ناحيه i
Ln= لگاريتم طبيعي
جهت مقايسه خرده نواحى درخصوص توزيع فضائى پديدهٔ مورد بحث از آماره، بىنظمى نسبى (Relative Entropy statistic)بهشرح زير استفاده مىشود:
G = | H |
nK |
G= بىنظمى نسبي
K= تعداد خرده نواحي
H= ميزان بىنظمى مطلق
در شرايطى که G = ۰ باشد در اين صورت تمامى جمعيت در يک خرده ناحيه مفروض گردهم آمدهاند. برعکس در حالتى که G = 1 باشد تمامى خرده نواحى از جمعيت متجانس و يکنواختى برخوردار هستند.