در کتاب, سعی بر آن است عملکرد استعمارگران در شکلگیری آموزش و پرورش, و آموزش عالی در ایران نشان داده شود. ضمن آن که مباحث اصلی کتاب بر این فرض استوار است: 'بررسی روند شکلگیری و عملکرد مدیران ارشد نظام آموزشی کشور در تاریخ معاصر, نشان میدهد که استعمار با اطلاع از اهمیت آن, با یک برنامهریزی دقیق در ایجاد و اداره مدارس و دانشگاهها, دخالت وسیع داشته است'. کتاب در چهار فصل شکل گرفته است: تشکیل مدارس و دانشگاه, اعزام دانشجو به خارج از کشور, تشکیلات وزارتخانههای فرهنگ و معارف و آموزش کشور, متولیان و تاثیرگذاران بر فرهنگ, آموزش و پرورش و آموزش عالی کشور.