نویسنده در کتاب حاضر این نکته را خاطر نشان میکند که مقوله شکر کردن به خاطر((نداشتن)) است نه((داشتن)) ;برای مثال در جامعهای که از نظر اجتماعی, سیاسی و اقتصادی در تزلزل است مردم مدام وضع خود را با وضع مردمی که بدتر از آنان زندگی میکنند مقایسه مینمایند و شکرانه بهجای میآورند که همانند آنان نیستند .این نوع شکرانه حرکتی را که عامل تغییر وضع موجود است در افراد خاموش میکند و زندگی به خوردن و نمردن محدود میگردد .بهزعم موولف جامعه ایران وضعیتی این چنین دارد .نویسنده در ذیل مقالاتی چون((فردا خیلی دیر است)), ((تورم و شکل نامتعهدان انقلاب)), ((رسالت و شخصیت روشنفکر)), ((آدمها و آدمکها)) و ((صنعت و شبه صنعت)) وضعیت جامعه ایران را از دیدگاه ((شکرانه منفی)) ارزیابی میکند .در مبحث نخستین کتاب, مقالاتی چند از جمله ((سلام بر آزادی)), ((واقعیتها را بپذیریم)), ((گرایشهای ملی را محترم داریم)) و ((حافظه تاریخی را تقویت کنیم)) به چاپ رسیده است .مضمون این مقالات عمدتا به زمان کنونی و عصر ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی اختصاص دارد .