فوکو و انقلاب اسلامی

میشل فوکو فیلسوف اجتماعی فرانسه، یکی از اندیشمندانی می باشد که توجه ویژه ای نسبت به انقلاب اسلامی ایران نشان داده است. این فیلسوف بزرگ عالم غرب، که هیچ گونه پیوندی با مردم ایران نداشت، قبل از پیروزی انقلاب به حمایت از انقلاب و مردم ایران برمی خیزد؛ اما درست بعد از پیروزی انقلاب مطالبی از او منتشر می شود که ظاهراً نشان می دهد نظر او نسبت به این انقلاب تغییر کرده است.<br /> فوکو در کوران مبارزات انقلابی مردم ایران و به درخواست‏ یک نشریه ایتالیایی، روزنامه مشهور «کوریر دلا سرا»طی دو مسافرت در سال 1357 از 25 شهریور تا 2 مهر و 17 تا 24 آبان به تهران آمده است. او در مدت اقامت ‏خود در ایران، نُه مقاله با عناوین گویا و جالب توجه برای این روزنامه ارسال می‏دارد: «ارتش، زمانی که زمین می‏لرزد»، «شاه صد سال دیر آمده است‏»، «تهران دین بر ضد شاه‏»، «ایرانی ها چه رؤیایی در سر دارند؟»، «شورش با دست خالی»، «آزمون مخالفان»، «شورش ایران روی نوار ضبط صوت پخش می شود» و «رهبر اسطوره ای شورش ایران‏». <br /> مقاله های مذکور در مهرماه 1365 در مجله «لونوول ابزرواتور» نشریه فرانسوی نیز تحت عنوان «ایرانیان چه رؤیایی در سر دارند؟» به چاپ رسید. مصاحبه ای نیز توسط خانم «کلر بری یر» و «پی یر بلانشه» با میشل فوکو در خصوص انقلاب ایران صورت گرفت، که در سال 1979 در پاریس به چاپ رسید؛ ترجمه فارسی آن نیز تحت عنوان «ایران روح یک جهان بی روح‏» به همراه 9 مصاحبه دیگر در ایران نیز چاپ شد. فوکو بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، «نامه سرگشاده‏ای به مهدی بازرگان‏» و مقاله‏ای استفهامی تحت عنوان «طغیان بی حاصل» در انتقاد از عملکرد جمهوری اسلامی، منتشر نمود.<br /> نویسنده نوشتار حاضر در صددد است تا جوابی برای سه سئوال زیر بیابد:<br /> 1. علت حمایت اولیه فوکو از انقلاب ایران چیست؟<br /> 2. آیا او از نظرات اولیه خود درباره انقلاب اسلامی ایران عدول کرد؟<br /> 3. با تأمل در اندیشه های این متفکر آیا می توان جایگاه نظری خاصی در تفکر پست مدرن غرب برای انقلاب اسلامی در نظر گرفت؟

فایل(های) الحاقی

فوکو و انقلاب اسلامی foko va ebghelabe eslami.exe 544 KB application/octet-stream