میلان کوندرا (۱۹۲۹-)

تا زمانی که در چکسلواکی زندگی می‌کرد و حتی در نخستین سال‌های ورودش به فرانسه، اطلاعاتی درباره زندگی او منتشر می‌شد اما اکنون که آثار گرانبهایش شهرتی بین‌المللی برایش به ارمغان آورده‌اند، هنوز آن‌گونه که بایسته است به شرح زندگی شخصی او نپرداخته‌اند. کوندرا ترجیح می‌دهد زندگی‌نامه‌ای نداشته باشد و بر این باور است که رمان‌نویس باید از گفته «گوستاو فلوبر» پیروی کند یعنی پشت اثر خود پنهان شود. او می‌گوید: «رمان‌نویس خانه زندگانی‌اش را ویران می‌کند تا با سنگ‌های آن، خانه رمان خود را بسازد». کوندرا با تدوین زندگی‌نامه نویسندگان موافق نیست و اعتقاد دارد: «زندگی شخصی نویسنده فقط مربوط به خود اوست زیرا زندگی‌نامه نویسنده به شکل و ماهیت اثر آسیب می‌رساند».
میلان کوندرا زندگی‌نامه شخصیت‌های ذهنی‌اش را به اختصار بیان می‌کند. به عقیده او مضمون‌های وجودی این شخصیت‌ها اهمیت دارند. این‌که در رمان «بار هستی»، «توما» گندمگون یا بور است، پدرش فقیر است یا ثروتمند و... هیچ اهمیتی ندارد؛ باید اندیشه و احساسات شخصیت را فهمید؛ باید به هستی او راه پیدا کرد.
کوندرا علاوه بر این‌که به شرح حال اعتقادی ندارد، از سوء‌تفاهم‌ها و برداشت‌های غلط می‌ترسد. او به دلیل مخالفت با نظام سیاسی حاکم بر کشورش، مجبور به مهاجرت شده و بیم آن دارد که از او نه سیمای یک «کاوشگر هستی» که چهره یک ناراضی و مخالف سیاسی ترسیم شود.
کوندرا حدود 14سال داشت که سرودن شعر را آغاز کرد. اشعار او در مطبوعات انتشار یافت. خود او می‌گوید تا 25سالگی به موسیقی، بیشتر از ادبیات علاقه داشته است و این شیفتگی تا همیشه در فکر و احساسش باقی می‌ماند.
میلان کوندرا سرانجام شعر را کنار می‌گذارد و از سال1958 نوشتن داستان کوتاه را آغاز می‌کند و تا سال1968 ده داستان کوتاه با عنوان کلی «عشق‌های مضحک» می‌نویسد.
نخستین رمان کوندرا به نام «شوخی» در سال1967 در فرانسه انتشار یافت؛ رمانی که باعث شهرت جهانی او شد. لویی آراگون این رمان را اثری بزرگ دانسته است.
در سال1973 رمان «زندگی جای دیگر است» به زبان فرانسه انتشار یافت و جایزه «مدیسی» برای بهترین رمان خارجی را به دست آورد.
رمان «والس خداحافظی» در سال1978 جایزه «موندلو» را در ایتالیا نصیب کوندرا کرد. در سال1981 جایزه «کامنولث اوارد» در آمریکا به رمان «کتاب خنده و فراموشی» تعلق گرفت. در سال1982 مجموعه‌آثارش جایزه «اروپا لیتراتور» را می‌گیرد.
در سال‌1984 رمان «بار هستی» شهرت او را به عنوان یکی از رمان‌نویسان بزرگ معاصر تثبیت می‌کند.
«هنر رمان» در سال‌1986 انتشار یافت. «هنر رمان» نخستین رمانی است که او به زبان فرانسه نوشته است. این کتاب، مجموعه کاملی است از تفکرات کوندرا درباره تاریخ تحول هنر رمان در اروپا و نیز بررسی و تحلیل خود او درباره رمان‌هایش. «جهالت»، «خستگی»، «هویت» و... از آثار دیگر او به شمار می‌آید.
میلان کوندرا هم‌اکنون در فرانسه روزگار می‌گذراند.

منبع: همشهری آنلاین