کرمان

بسيارى از دست‌‌بافت‌هاى کرمان شديداً تحت تأثير کارهاى افشار، قشقايى و لر است. يک نوع طرح مخصوص در گليم‌هاى کرمان وجود دارد که دلالان بازار آن را به اشتباه به بختيارى‌ها نسبت مى‌دهند. در ساختار اين نوع گليم‌ها از پيچ باف‌هاى زبر و پشم‌هاى تابيدهٔ شل با تارهاى نخى استفاده مى‌شود. متن گليم ممکن است با دو يا سه ترنج مرکزى تزئين شود. نگاره‌ها يا ائزاعى است يا طرح‌هايى از حيوانات اهلى و اشکالى از گل. تنوع رنگ‌ها محدود بوده، اکثراً تيره است.

ورامين و گرمسار

گليم‌هايى که توسط مردم اين نواحى بافته مى‌شود در عين تمايز نگاره‌ها، اسلوب‌هايى شبيه دست‌بافت‌هاى ديگر مناطق ايران دارد و به همين دليل تشخيص محل دقيق بافت اين بافته‌ها کمى مشکل است. در هر حال، گرمسار و ورامين تاريخچه‌اى قديمى در بافت گليم‌هاى بزرگ و نفيس، وسايل زينتى ظريف و قالى‌هاى سنتى دارند. در گليم‌هاى ورامين طرح معروف ”چشم‌گير“ وجود دارد. رنگ‌ها متنوع هستند و از تارهاى پسمى و گاه نخى استفاده مى‌شود.


گليم‌هاى گرمسار به‌دليل استفاده از پشم بز با ضخامت متوسط از استحکام قابل توجهى برخوردار است. تارها پنبه‌اى است و غالباً مثل اکثر گليم‌هاى ايرانى از پسم طبيعى قهوه‌اى نيز تشکيل مى‌شود. متن‌ها معمولاً از نوارهاى اريب با افقى لوزي، ستاره يا شش گوش با حاشيه‌هاى بسيار باريک تشکيل مى‌شود. نوارهاى متضاد رنگين اطراف نگاره‌ها را فرا مى‌گيرد.

هرسين و همدان

شهرهاى هرسين و همدان در شمال کردستان از مراکز بسيار فعال صنعت بافندگى به‌شمار مى‌آيد. گليم‌هاى اين دو شهر بسيار متمايز است و با استفاده از تارها و پودهاى شل بافته مى‌شود. رنگ متن از صورتى چرک تا قرمز پر رنگ تغيير مى‌کند و داراى دو يا سه ترنج طويل است. ترنج‌ها و فضاهاى اطراف آنان با کمک تبه‌هاى کوچک يا نگاره‌هاى پرنده مانند آبي، زرد و سياه پر مى‌شود. اين طرح‌ها شباهت زيادى به نگاره‌هاى گليم‌هاى صحنه و بى‌جار دارد.

زرند، ساوه و قزوين

زرند به واسطهٔ توليد انبوه گليم و ظرافت دست‌بافت‌ها شهرت فراوانى دارد. گليم‌هاى زرند باريک و طويل است و با تارهاى پنبه‌اى و پودهاى پشمى سنگين بافته مى‌شود. زرند در عين حال لقبى تجارى است که به منسوجات زرند، قزوين و ساوه اطلاق مى‌شود.


با در کنار هم قرار گرفتن طرح‌هاى گل‌دار متن، نگاره‌هاى لوزى شکل و ترنج‌ها به‌وجود مى‌آيد. رنگ‌هاى سنتى آنها عبارت است از: آبى کم‌‌رنگ، زرد طلايى و قهوه‌اي. در سال‌هاى اخير از رنگ‌هاى شيميايى خام نيز در اين گليم‌ها به‌کار مى‌رود.

اردبيل

شهر اردبيل سابقه‌اى طولانى در صنعت بافندگى دارد. گليم‌هاى اردبيل براى دوام بيش‌تر معمولاً به‌صورت فشرده بافته مى‌شود و به‌علت استفاده از رنگ‌هاى کم ثبات شيميايي، رنگ قرمز خرمايى در آنها زياد به‌چشم مى‌خورد.

طالش

طالش منطقه‌اى کوهستانى مابين آستارا و رشت است. گليم‌هاى طالش نگاره‌هاى تزئينى کنگره‌دار و لوزى‌شکل و حاشيه‌هاى باريک دارد. تارها از پشم قهوه‌اى خودرنگ و پودها پشمى و ظريف است. طالشى‌ها اکثراً ترک‌نژاد هستند و تأثير دست‌بافت‌هاى قفقاز در گليم‌هاى آنها مشاهده مى‌شود.