افشار
ايل افشار از بزرگترين ايلات ايران است که در آذربايجان، خراسان، سيستان، کرمان، فارس، خوزستان، زنجان و همدان و جاهاى ديگر پراکنده هستند.
در وجه تسميه اين ايل ميرزا رشيد اديبالشعرا در تاريخ افشار آورده است. نژاد طايفهٔ افشار چنانکه در باب سير ضبط کردهاند اوشار بن يولد و زخان بن... که پسر قراخان و ايلخان خداپرست... بوده مىرسد و از وى نيز به چند واسطه به ترک بن يافث بن نوح منتهى مىگردد و اين طايفه... در ممالک خراسان و فارس و آذربايجان و آران توطن گرفتند. با اين حال درباره اصل و منشاء اين ايل که کى و کجا بودهاند، نظرها متفاوت است، برخى آنها را از قبايل پارت اشکانى دانسته که در زمان تسلط ترکمانان در شمال خراسان بر اثر اختلاط و آميزش با ترکها، زبان ترکى را اخذ کردهاند. (منظور از اين نظر نشانى از ايرانى بودن آنها است).
برخى نام آنها را از اوشيرخان، اوشاريا آووشار از نباير هلاکوخان مغول مىدانند که در دوره فترت از شيعيان و صوفيان صافى و مريدان شيخ صفىالدين اردبيلى بودهاند و در تأسيس دولت بزرگ صفوى در رکاب شاه اسماعيل جانفشانىها نمودهاند.
اين ايل در آغاز دو شاخه اصلى داشته قاسملو و قرقلو، شاه اسماعيل قرقلوها را از آذربايجان به شمال خراسان کوچانيده در ابيورد و با خزر و جنوب مرو مسکن داد.
افشارها در تمام بلاد ايران پراکنده هستند و همهجا اسکان يافتهاند، در آذربايجان به افشار ارومى شهرت دارند. شعبهاى از اين ايل به جنوب سلسله جبال زاگرس کوچانيده شده که بعداً به خوزستان رفته امروز در پيرامون شوشتر جاى دارند که به افشار گندزلو معروف هستند، اين طايفه زبان ترکى را فراموش کرده به زبان مردم شوشتر سخن مىگويند.