آتشگاه قصران

اين بنا در شمال تهران در مرز مشترک آهار و شهرستانک واقع است. آتشگاه که به حکم قرائن موجود در اصل دو طبقه بود، در پهنه‌اى به مساحت تقريبى ۱۱۰ متر ساخته شده است. اين آتشگاه را در محل به نام قصر دخترک و قلعه دخترک و نام‌هاى ترکى قزل ماما و قزماما مى‌خواندند و منظور از دختر و ماما در اين نام‌ها احتمالاً ناهيد و آتشگاه احتمالاً نيايشگاه آناهيتا بوده است.

تخت رستم

در دشت شهريار در فاصله ۵۰ کيلومترى جنوب تهران خرابه‌اى به نام تخت رستم وجود دارد که از دو صفّه يا تخت‌گاه تشکيل شده است. يکى از اين صفه‌ها در قله صخره و ديگرى در ثلث ارتفاع همان صخره قرار دارد. صفه اول در هواى آزاد است که روى آن آتش قرار مى‌دادند. روى صفه دوم مراسم مذهبى به عمل مى‌آمد. در فاصله ۱۵ از تخت‌گاه پايين، يک ساختمان گنبددار کوچک ديده مى‌شود که در آن به احتمال زياد آتش مقدس را حفظ مى‌کردند.

تخت کيکاووس

در فاصله ۱۲ کيلومترى شمال غرب تخت رستم تخت کيکاووس قرار دارد. در اين محل نيز تخت‌گاهى مشابه تخت‌ رستم ديده مى‌شود که در بالاى تپه سنگى قرار گرفته است.

نقش‌برجسته تنگ‌واشى

اين اثر در ۵۰۰ مترى غرب روستايى به نام جليزجند از توابع شهرستان فيروزکوه واقع شده است. اين نقش‌برجسته در يک معبر کوهستانى باريک به نام تنگ واشي قرار دارد. حجارى‌هاى آن در سمت چپ رودخانه و در محل بسيار تنگ و باريک که رودخانه پرآبى از آن مى‌گذرد، بر سينه ديواره‌اى از سنگ، نقش بسته است. نقش به ابعاد ۷٭۶ متر است و در قسمت فوقانى چهار رديف و قسمت پايينى دو رديف کتيبه نستعليق وقايع زمان سلطنت فتحعلى‌شاه قاجار را همراه با اشعار و آيات قرآنى بيان مى‌دارد. در مرکز نقش برجسته فتحعلى‌شاه سوار بر اسب سرگرم شکار گوزنى است و عباس ميرزا نايب‌السلطنه و تنى چند از رجال و شاهزادگان دربار قاجاريه، عده‌اى سوار بر اسب و چند تن پياده، نشان داده شده‌اند. نام اشخاص در کنار نقش آنها ذکر شده است.


زندان هارون

در سمت جنوب شرقى تهران در فاصله ۱۲ کيلومترى جاده تهران-خراسان (سه راه سيمان) قريب سه کيلومتر در سمت چپ در دامنه کوه‌هاى مسگرآباد واقع شده است.


بناى زندان به شکل مکعب مستطيل به ارتفاع ۹ متر و به صورت دو طبقه ساخته شده و از درازا و پهناى يکسانى برابر با ۳۰/۱۶ متر برخوردار است. زندان هارون داراى ساختارى متشکل از لاشه سنگ و گچ و از نظر قدمت متعلق به دوره آل‌بويه حدود ۱۱۰۰ سال قبل است.

استودان گبرها

استودان گبرها (استخوان دان گبرها) در دامنه شمالى کوه ري، در آن حدود که مزار بى‌بى شهربانو و کوه تبرک در سوى جنوبى آن قرار دارد واقع شده است. به عبارت ديگر اين اثر ارزشمند در شهر ري، چهارراه خط آهن پشت دانشگاه آزاد اسلامي، سمت راست جاده مشيريه در دامنه کوه قرار دارد.


پيروان آيين زردشتى اجساد مردگان خود را در اين مکان تقديم به پرندگان گوشتخوار مى‌کردند. آن‌گاه استخوان‌هاى اجساد را در منسوجى مى‌پيچيدند و در اتاق‌هايى که در داخل استودان تعبيه شده بود جاى مى‌دادند. استودان گبرها به صورت استوانه‌اى مدور و بلند به ارتفاع حدود ۶ متر احداث شده و داراى ساختارى متشکل از لاشه سنگ و ساروج و از نظر قدمت متعلق به هزاره اول پيش از ميلاد است.