حمام حاج عسگرخان

در بافت قديم قم، در شمال راسته بازار، حمام حاج عسگرخان واقع است. اين مجموعه از دو بخش حمام و چاله حوض تشکيل شده و با تغيير در سيستم حرارتى و روشنايى هنوز به کار خود ادامه مى‌دهد. درِ ورودى حمام در کنار مغازه‌هاى راسته بازار قرار دارد.



در قسمت ورودى حمام، کتيبه‌اى سنگى ديده مى‌شود. براساس اين کتيبه، تاريخ ساخت حمام سال ۱۲۱۶ هـ.ق ذکر شده و با اين حساب مى‌توان ساختمان آن را به اوايل دوره قاجاريه و حکومت فتحعلى‌شاه قاجار نسبت داد.


ورود به حمام از طريق يک ورودى مستطيل شکل، که با چند پله در سطح پايين‌ترى از سطح گذر بازار قرار دارد، ميسر است. بعد از آن وارد اولين فضاى اصلى حمام مى‌شويم که مربعى به ابعاد ۱۰/۱۱ متر است. در مرکز اين فضا، گنبدى قرار دارد که روى هشت ستون پنج ضلعى برپا شده است. نحوه قرارگيرى اضلاع اين پنج ضلع، به صورت قرينه و هماهنگ با اضلاع مربع اطراف آن، فرم زيبايى را به وجود آورده است. بعد يک هشتى کوچک قرار دارد که به دومين گنبد بزرگ حمام راه دارد. نقشه اين گنبد نيز مربعى با ابعاد حدود ۱۰ متر است که چهار ستون در وسط آن قرار گرفته و گنبد روى آن ايجاد شده است. در انتها منبع آب قرار دارد.


فضاى زير گنبد اول به عنوان رختکن مورد استفاده است و کاربندى ساده و زيبايى زير گنبد را پوشش مى‌دهد. فضاى گنبدى دوم قسمت اصلى شست‌‌‌و‌شو است که در حال حاضر با دوش‌هاى ايجاد شده در اطراف آن، مورد استفاده قرار مى‌گيرد.


به موازات اين فضاها در شرق ساختمان، چاله حوض واقع است. چاله حوض که به صورت نيمه مخروبه برجاى مانده، داراى سکويى در دورتادور است که با ساروج پوشيده شده است. به گفتهٔ اهالي، در گذشته چاله حوض پر از آب و به عنوان منبع مورد استفاده بود. از ديگر حمام‌هاى تاريخ استان قم مى‌توان از حمام روستاى قبادبزن در بخش کهک نام برد که از دوره قاجار به جاى مانده است.