مسجد و آرامگاه خواجه عزيزالله
در انتهاء خيابان کشتارگاه و به فاصلهٔ حدود ۳۰۰ مترى مجموعهٔ معمارى آرامگاه شيخ احمد جام در شهرستان تربت‌جام، يک مجموعهٔ معمارى زيباى ديگر از دوران صفويه بر جاى مانده که مشتمل بر يک آرامگاه و مسجد است.
آرامگاه داراى نقشهٔ مربع است و ورودى آن از انتهاء يک ايوان به درون باز مى‌شود. اين بناى ساده و بى‌پيرايه عارى از تزئينات بوده و بر ديوارهاى آن چله‌خانه‌هائى تعبيه شده است.
مسجد جامع قديم تربت‌حيدريه
در ضلع غربى مقبره قطب‌الدين حيدر ايوان مسجد جامع قديم تربت‌حيدريه جلب‌نظر مى‌کند. ارتفاع ايوان مذکور ۵/۱۱ و طول دهانهٔ آن حدود ۵/۱۰ متر است. فضاى داخلى ايوان مقصوره يا گنبدخانهٔ مسجد با وسعت بيش از ۲۰۰ متر شامل غرفه و محرابى مزيّن به مقرنس و نيز تزئيناتى به شيوهٔ کاربندى در بخش زيرين گنبد است. بناى مسجد جامع آجرى است و تاريخ بناى آن که نام بانى را نيز شامل مى‌شود بر سنگ سياه و لوح مانند حک شده است که نشان‌دهندهٔ سال ۱۰۴۵ هـ.ق، زمان سلطنت شاه‌صفى و نام خواجه عبدالله فرزند درويش‌على تربتى است.
مسجد شاه‌سنجان
در ۲۵ کيلومترى جادهٔ آسفالته تربت‌حيدريه - خواف نزديک به روستاى سنگان رشتخوار، بقاياى مزار مسجد مولانا رکن‌الدين محمود سنجانى جلب‌نظر مى‌کند. وى از اولياء و رهبران مسلک عرفان سدهٔ ششم هجرى است. رکن‌الدين محمود سنجانى در سال ۴۸۷ هـ.ق چشم به جهان گشود و به سال ۵۹۳ در سن ۱۰۶ سالگى ديده از جهان فرو بست. مجموعهٔ معمارى بر جاى مانده مشتمل بر دو بنا است که در ضلع شرقى مسجد و در ضلع غربى مزار شاه‌سنجان قرار دارد. از بناى مسجد تنها يک ايوان وسيع بر جاى مانده که در ميان ديوارى نسبتاً ضخيم محصور بوده است. احتمالاً بر ديوار اين بنا کتيبه و تزئيناتى بوده که امروزه اثر زيادى از آن باقى مانده است. ساختمان مزار نيز داراى سقفى گنبدى بوده که با آجرهاى خفته راسته شکل گرفته و بر ساقه‌اى هشت‌ضلعى استوار بوده است. بنابر شواهد معمارى قدمت اين ابنيه به قرن نهم هجرى مى‌رسد.
مسجد رشتخوار
اين بنا در ۵۲ کيلومترى جنوب شرقى تربت‌حيدريه قرار دارد. از اين بنا يک ايوان و شبستان باقى مانده است. نماى آجرى زير گنبد به نحو بسيار زيبائى به شکل پلکانى آرايش يافته و بخش تحتانى طاق‌نماهاى موجود مزين به دوازده ستاره در قاب مربع و نقوش زيباى محراب است. همچنين کتيبهٔ گچى حاوى آيات قرآن دورتادور مسجد در زير طاق‌نماها، فضاى خاصى را به‌وجود آورده است. بنيان اوليهٔ اين مسجد به دورهٔ سلجوقى مى‌رسد، اما کتيبهٔ بر جاى مانده در داخل بنا به ساخت مسجد در عصر تيموريان اشاره دارد.
مسجد جامع جديد تربت‌حيدريه
مسجد جامع به همت شخصى به نام ابوالقاسم هراتي بر بقاياى مسجد قديمى به‌صورت ايوان مقصوره و شبستان بنياد شده است. کهن‌ترين بخش مسجد همان ايوان قديمى است که در دورهٔ قاجار ساخته شده و بر نماى آن اسامى مبارک‌الله، فاطمه، حسن، حسين، و على به‌صورت معقلى نقش بسته است.
مسجد کدکن
بنا تالارى است مستطيل‌شکل و نسبتاً وسيع به‌صورت شبستان که در مرکز آن دو طاق بزرگ تشکيل گنبدهاى چهارترک را داده است. در انتهاء هر يک از طاق‌ها نيز عناصرى مشابه از معمارى طاق به‌مثابه ستونى براى استحکام گنبدها ايجاد شده است. محرابى هشت‌گوشه زينت‌بخش اين مسجد شده است. ديوارهٔ شمالى شبستان نيز در دو طبقه ساخته شده که اشکوب زيرين آن داراى چهار حجره است.
مسجد عتيق
اين بنا با ابعاد ۱۹٭۵۰/۲۵ متر در ضلع جنوب غربى بناى گنبدخانه قرار دارد. فضاهاى معمارى مسجد مشتمل بر شبستانى گنبددار شامل پنج رواق است. ظاهراً در گذشته گنبدى بر فراز بنا ايجاد شده بود که بعدها رو به ويرانى نهاد. در امتداد هر دو رواق، طاق‌هاى دو اشکوبه‌اى قرار دارد که پوشش سقف اين رواق‌ها با يک‌سرى تويزه و طاق‌هاى خوانچه‌پوش به‌وجود آمده است.
آنچه از معمارى بنا بر جاى مانده، حکايت از آن دارد که تنها دو دهانهٔ غربى گنبد مقابل محراب داراى تزئينات موجود شامل گچ‌برى‌هاى مطبق اسليمى بر طاق‌هاى رواق محراب، رنگ‌هاى الوان بر روى اندود گچ، ستون‌نماها با طرح مارپيچى و کاشى سفيد و آبى در اطراف محوطهٔ محراب متمرکز بوده است. بنابر شواهد موجود سبک بنا به معمارى سدهٔ هشتم نزديک‌تر مى‌نمايد. در متون، بانى خير مسجد عتيق را رضى‌الدين احمد متولي و متعلق به ۷۲۰ هـ.ق ذکر نموده‌اند.
مسجد جامع نو تربت‌جام
اين مسجد در جانب غربى مزار واقع است که با يک مقصوره چليپاشکل و شبستان‌هاى ستون‌دار طرفين صحن، فضائى مذهبى را شکل مى‌دهد. رواق شرقى اين بنا با مسجد عتيق پيوند خورده و ظاهراً تنها بخش قديمى مسجد گنبد مقصوره است که توسط جلال‌الدين فيروزشاه به سال ۸۴۶ هـ.ق بنياد شده است. در بخش خلفى ديوار گنبدخانه کتيبه‌اى با قلم شيواى ثلث به رنگ سفيد بر زمينه‌اى فيروزه‌اى بر جاى مانده که حاوى نام معمار بنا و تاريخ ساخت آن به‌صورت عمل العبدالضعيف حاجى‌زين‌ابن‌محمود الجامع‌الشيرازى سنه ۸۶۴ هـ.ق است.
مسجد خانه نور
در حدود ۳ کيلومترى جنوب روستاى بزد بناى کوچکى با ديواره‌هاى سنگى و گلى مشاهده مى‌شود که به مسجد خانه نور شهرت دارد. اين مسجد اگرچه ارزش معمارى چندانى ندارد اما مکانى است که شيخ احمد جام در سن چهل‌سالگى در آن به اشراق مى‌رسد و به‌دليل انتساب آن به شيخ‌الاسلام احمد جام از اهميت و اعتبار خاصى برخوردار است. در مقامات ژنده‌پيل دربارهٔ اين بنا آمده است:
ديگر چون شيخ‌الاسلام قدس‌الله روحه‌العزيز، مقام به کوه بيزد جام آورد و آن مسجدخانه که امروز برجاست او بنا نهاد و عمارت مى‌کرد و ياران سنگ و چوب مى‌آوردند و گل‌کاران و درودکاران کار مى‌کردند ...
اين اثر معمارى با زيربنائى محدود داراى پوشش مسقف با استفاده از تيرهاى چوبى است. رويهٔ ديوار گچ‌اندود بوده و فاقد هرگونه تزئين است. در گوشه‌اى از بنا حفره‌اى با در کوچک تعبيه شده که آن را چله‌خانه شيخ مى‌دانند.
به فاصلهٔ ۲۰۰ مترى ضلع جنوبى مسجد چشمهٔ جوشانى به نام نور واقع است که آب آن وارد حوض زيباى سرپوشيده‌اى مى‌شد و به احتمال بسيار سقايه مسجد نور بوده اما اکنون به‌صورت نيمه‌ويران است.