آتشدان
بین سومین نقش و قربانگاه، تختهسنگی به ابعاد ۱۴۰×۲۰۰ سانتیمتر وجود دارد که قسمتی از آن را خاک پوشانده است. در وسط این تختهسنگ سوراخی به قطر ۲۸ سانتیمتر کنده شده است. ظاهراً باید آتشدانی باشد که در محل دیگری قرار داشته و بهعلت حادثه یا عوارض طبیعی پائین افتاده است.
آتشگاه سراب ذهاب
در شمالشرقی تپه سرابذهاب به فاصله ۳۰۰ متر از راه کنونی، بقایای آتشکده مستطیلشکلی به ابعاد ۷۷/۴×۹۵/۵ متر دیده میشود که از قلوهسنگ و ملاط ساخته شده است. ضخامت دیوار آن ۶۰ سانتیمتر بوده و در چهار گوشه بنا، چهار لجکی که برای گنبد زدن آماده شده بود، هنوز سالم برجا است.
در دو ضلع شمالی و شرقی، قسمتی از ابتدای گنبد آتشکده به چشم میخورد. در ضلع جنوبی عمارت، مدخل آتشگاه با تافی گهوارهای به عرض ۶۰ و به ارتفاع ۱۰۰ سانتیمتر قرار دارد. ارتفاع کنونی آتشگاه ۵/۲ متر است.
در زاویه شمالشرقی آتشگاه، بقایای دو اتاق مربعشکل که مجموعاً یک مستطیل به ابعاد ۰۵/۴×۷۵/۸ متر تشکیل میدهند، باقی است. ضخامت دیوار اتاقها ۷۰ سانتیمتر است.
آتشکده کویک
آتشکده کویک در گورستان روستای کویک میل صفی واقع است. از روستای نوشیروان به موازات نهرلاوش، راهی است که پس از گذشت از روستای کویک حسن به روستای کویک میل صفی میرسد. بقایای آتشکده تقریباً سالم مانده است. علت سلامت این بنای باستانی، وجود گور صفی، جد اعلای ساکنان این روستا است.
اضلاع آتشکده قدیم و مقبره جدید صفی ۵×۱۵/۵ متر میباشد که در ارتفاع ۶/۱ متر آن چهارلجکی زده شده و بر روی آنها گنبدی بنا نهادهاند. بنای این گنبد کامل نمینماید. مدخل آتشکده تاق گهوارهای با عرض ۸۵ سانتیمتر و ارتفاع ۱۲۳ سانتیمتر دارد.
آتشدان یا حوض برد عاشقان
روستای کویک مجید در یک کیلومتری کویک میل صفی قرار دارد. پس از کویک مجید، روستای کویک شمشیره است. پس از عبور از کویک شمشیره نرسیده به روستای حواس گلپری در دامنه کوهستان چشمهای است که به کانی انجیر که شهرت دارد. حدود ۵۰ متر بالاتر از این چشمه، تختهسنگی عظیم به طول ۸/۱۰ و عرض ۷/۴ و ارتفاع ۲/۶ متر قرار دارد. در سطح سنگ محلی همانند حوض بهصورت مستطیل تراشیده شده است. این مستطیل به طول ۵۵/۱ متر و به عرض ۹۵ سانتیمتر میباشد. سطح فوقانی بهصورت مورب از کار درآمده و از این رو میتوان حدس زد که این سنگ باید آتشدان باشد نه حوض، زیرا در پیرامون سنگ، آثار تاریخی بسیار است. به همین دلیل میتوان حدس زد که این سنگ آتشدانی بوده است که شبها برای راهنمائی یا منظورهای دیگر در آن آتش میافروختند.
معبد آناهیتا
بنای معبد آناهیتا کنگاور بر پشتهای از صخره سنگی ساخته شده است. اختلاف ارتفاع بلندترین سطح این پشته یا صخره طبیعی با پسترین بخش آن که همسطح اراضی اطراف است به ۱۵ متر میرسد. شالوده دیوار جنوبی در سراسر طول خود در این سطح پست گذارده شده است. بنابراین تأسیساتی که در داخل چهار دیوار معبد وجود داشته احتمالاً بهصورت پله پله ساخته شده است.
ناهید یا آناهیتا فرشته نگاهبانان عنصر آب است، که اسم کامل او اردوی سور آناهیتا به معنی رود قوی پاک، آب توانای بیآلایش است. در ادبیات فارسی و فرهنگها بهصورتهای ناهد، ناهده، ناهید و ناهی به معنی دختر بالغ ضبط شده است.
در فارسی، ناهید (آهیتا) اسم ستاره زهره است، که خود بهنامهای بیدخت (بدوخ، بیدخ)، ایشتار و عشتاروت (عشتروت) موسوم است. مورخان یونانی، آناهیت اوستا را ارتیمس (الهه عفت و عصمت یونانی) و مورخان رم و بیزانس اورا دیاتا خواندهاند. از میان بتهای جاهلیت عزّی بر زهره یا ناهید انطباق یافته است.
قدیمیترین شکل مجسم آن از دوران پیش از تاریخ ایران که ضمن کاوشهای شوش و لرستان بهدست آمده، زن برهنهای است گاه یا تزئینات گیسو، گردنبند و دستبند و گاه بیزینت با سینهها و کفلهای رشد کرده که با دو دست سینههای خود را میفشارد، انواع آن از گل پخته بهدست آمده و در موزه ایران باستان موجود است.
در آبان یشت، الهه ناهید بهصورت دوشیزهای زیبا، جوان خوشاندام، بلندبالا، برومند، زیباچهر آزاده و نیکوسرشت با سینههای برآمده ... توصیف شده است.
ناهید از دیرباز در ایران رایج بوده و به ایجاد معابد خاص او اهتمام شده است. معابد ناهید در ایران برای راهبهها جای تقوا و پرهیزگاری بهشمار میرفته است. از میان معابد ناهید، معابد همدان، شوش و کنگاور از همه مجللتر بودهاند.