قلعهٔ آوارسين
قلعه آوارسين منسوب به دورهٔ ساسانى تا قرن سوم هجرى قمرى است که در ۵/۲۲ کيلومترى سمت جنوب خداآفرين و ۱۱ کيلومترى جادهٔ اهر-کليبر واقع شده است. حمداله مستوفى بناى قلعه آوارسين را به بکربن عبداله از اصحاب حضرت رسول (ص) نسبت مىدهد که به امر عمر خليفهٔ دوم در سال ۲۲ هجرى به آذربايجان لشکر کشيد.
آثار به دست آمده نشان مىدهد که اين قلعه در دوره اشکانى يا اوايل دوره ساسانى ساخته شده و در دوره اسلامى نيز مورد استفاده قرار گرفته است.
اين قلعه داراى ۵ برج مدور براى نگهبانى است و بلندترين برج آن به ارتفاع بيش از ۸۰۰ متر از ته دره، در جبهه غربى هنوز پابرجاست. اين قلعه احتمالاً از استحکامات دفاعى بابک خرمدين در منطقه قرهداغ آذربايجان بود.
قلعهٔ انداب جديد
قلعه انداب جديد در دو کيلومترى جنوب روستاى قلعهباشى واقع است. لازم به يادآورى است که روستاى قلعهباشى خود در داخل يک قلعهٔ قديمى بنا شده و از ديوارهاى باقى مانده مشخص است که خود اين روستا در زمانهاى گذشته قلعه بود. اسم اين روستا خود مؤيد اين امر است. فاصله اين قلعه تا شهرستان اهر حدود ۳۰ کيلومتر است.
قلعهٔ بابک
در کاوشهاى باستانشناسى آثار بسيارى از اين قلعه به دست آمده است. از آن جمله مىتوان از سفالينههاى منقوش و لعابدار مربوط به قرن سوم و سکههاى مربوط به دوره اتابکان آذربايجان و هزار اسپيان (قرون ۶ و ۷ هجري) و تنورهاى متعدد پخت نان ياد کرد.
شواهد نشان مىدهد که اين قلعه از قرن دوم تا اواخر قرن هفتم هجرى در زمانهاى مختلف آباد بود و امراى وقت از استحکامات آن استفاده مىکردند.
قلعهٔ پشتو
قلعه تاريخى پشتو بر روى يکى از کوههاى بلند به نام هشتهسر (هشتسر) در ۱۲ کيلومترى بخش هوراند و ۵۰ کيلومترى شمال شرقى اهر واقع است.
اين قلعه تنها يک راه باريک براى ورود دارد و در سه سمت ديگر آن پرتگاههاى مخوفى ديده مىشود که قلعه را نفوذناپذير ساخته است. قلعه پشتو بسيار قديمى است و قدمت آن به دورههاى اشکانى و ساسانى مىرسد. اين قلعه يکى از دژهاى مورد استفاده بابک خرمدين بود.
قلعهٔ جوشين
اين قلعه در ۲۶ کيلومترى غرب ورزقان و ۶ کيلومترى روستاى جوشين واقع شده و راه دسترسى آن بسيار سخت و کوهستانى است. سفالهايى که در محوطه اين قلعه پيدا شده، آثارى از ادوار قبل از اسلام و دوران اسلامى تا قرن شش هجرى قمرى را شامل مىگردد.
قلعه سن سارود
اين قلعه در ۲۶ کيلومترى شمال مرند، در روستاى هرزند و بر روى تپهاى سنگى و مرتفع قرار دارد. در بخش شرقى قلعه تختهسنگهاى بزرگى وجود دارد که آثار باقى مانده از جمله قسمتهايى از حصارهاى دفاعى قلعه و برجهاى نيماستوانهٔ پيشآمدهٔ آن و بقاياى بناى قلعه، قرن هفتم و هشتم را نشان مىدهد. در جنوب قلعه نيز گورستانى از ادوار اسلامى وجود دارد.