به گواهى تاريخ، موقعيت ويژه آذربايجان شرقى بر سر راه‌هاى شرق، غرب، شمال و جنوب کشور و اهميت به سزاى آن در جاده ابريشم، منجر به ايجاد کاروانسراهاى متعددى شده که متأسفانه عوامل طبيعى و يورش‌هاى بيگانگان اغلب آنها را از صفحه روزگار محو کرده است. با اين همه تعداد قابل توجهى از اين کاروانسراها در نقاط مختلف استان به ويژه مناطق کوهستانى همچنان به حيات خود ادامه مى‌دهند.
کاروانسراى شاه‌عباسى گويجه بئل، اهر
در گدرنه گويچه واقع در ۹۳ کيلومترى تبريز و ۲۴ کيلومترى اهر، دو کاروانسراى قديمى وجود دارد. کاروانسراى عليا در ۳ کيلومترى ابتداى گردنه ساخته شده است و ابعاد آن ۲۱٭۳۰ متر و داراى پنج رديف حجره ضربى آجرى مدور است. کاروانسراى سفلى نيز در ۷ کيلومترى کاروانسراى عليا در محوطه‌اى مسطح مشرف به رودخانه قرار دارد و از دو بخش شامل حياط و حجرات متعدد تشکيل شده است.
از جمله کاروانسراهاى معروف آذربايجان شرقى مى‌توان کاروانسراهاى زير را نام برد:
کاروانسراى تيکمه‌داش تبريز ميانه، کاروانسراى پيام مرند، کاروانسراى گويدرق ميانه، کاروانسراى خورانک مراغه، کاروانسراى آرپا دره سى اهر، کاروانسراى شاه عباسى کليبر، کاروانسراى جمال آباده، کاروانسراى خواجه نظر.
از اين ميان کاروانسراى پيام مرند با کاربرى جديد در جهت احيا و دوباره‌سازى آن، به يک اقامتگاه بين‌راهى تبديل و به عنوان يکى از آثار درخور توجه محور گردشگرى شمال استان محسوب مى‌شود.