کليبر
قلمرو شمالى شهرستان کليبر، قسمتى از مرز مشترک ايران با جمهورى آذربايجان است و شهرستان‌هاى جلفا و ارسباران در حدود غربى واهر در حدود جنوبى آن قرار دارند. حدود شرقى اين شهرستان نيز قسمت کوچکى از مرز مشترک استان آذربايجان شرقى با اردبيل است. مرکز شهرستان، شهر کليبر است که در ۱۸۳ کيلومترى تبريز قرار دارد. شهرستان کليبر با ۳۵۹۵ کيلومتر مربع از نظر وسعت، سومين شهرستان استان شمرده مى‌شود و ۷/۷% از مساحت کلت استان را به خود اختصاص داده است. اين شهرستان داراى ۱۳ دهستان و دو شهر است که در قالب سه بخش سامان يافته‌اند.
برخى مراکز ديدنى : قلعه معروف بابک يا جمهور و نيز پل‌هاى بزرگ و کوچک خداآفرين.
مراغه
شهرستان مراغه در جنوب غربى استان آذربايجان شرقى قرار دارد و از شمال به شهرستان تبريز، از شرق به شهرستان هشترود و چاراويماق و از غرب به شهرستان‌هاى بناب و ملکان و عجب‌شير محدود است.
شهر مراغه مرکز اين شهرستان پس از شهر تبريز پرجمعيت‌ترين و بزرگ‌ترين شهر استان آذربايجان شرقى به شمار مى‌رود. شهرستان مراغه ۲۱۷۷ کيلومتر مربع وسعت و ۲۱۸،۰۴۵ نفر جمعيت دارد. اين شهرستان داراى شش دهستان و دو شهر است که در قالب دو بخش سازمان يافته‌اند.
برخى مراکز ديدنى : برج مدور، گنبد سرخ، آرامگاه، اوحدى مراغه‌اي، موزه مراغه، آب‌هاى معدنى و گرم.
مرند
شهرستان مرند در شمال غرب استان قرار دارد. شهرستان‌هاى جلفا و ارسباران حدود شمال و شرق آن را مى‌پوشاند و شهرستان شبستر در جنوب آن قرار دارد. حدود غربى شهرستان مرند قسمت کوتاهى از مرز استان با آذربايجان غربى است.
شهر مرند در ۵۷ کيلومترى شمال غرب تبريز و در محور ارتباط زمينى ايران با ترکيه و اروپا قرار دارد. شهرستان مرند با ۳۲۸۵ کيلومتر مربع وسعت، حدود ۷ درصد از مساحت کل استان را شامل مى‌شود. اين شهرستان داراى نه دهستان و چهار شهر است که در قالب دو بخش مرکزى و يامچى سازمان يافته‌اند.
برخى مراکز ديدنى : مسجد جامع، مسجد بازار، قلعه سن‌سارود، قلعه گاوور گوهر، قلعه تپه خاکستر، قلعه هلاکو، قلعه پيام.
ملکان
شهرستان ملکان در جنوب شرقى درياچه اروميه قرار دارد. از شمال با شهرستان، بناب، از جنوب به شهرستان مياندوآب و از شرق به شهرستان مراغه مرز مشترک دارد. شهرستان ملکان ۱۰۰۶ کيلومتر مربع مساحت دارد. اين شهرستان از نظر تقسيمات کشورى داراى پنج دهستان، دو بخش و دو شهر است.جمعيت شهرستان ملکان ۹۴،۵۶۷ نفر است.
ميانه
شهرستان ميانه در گوشه جنوب شرقى استان آذربايجان شرقى قرار دارد. شهرستان‌هاى سراب، بستان‌آباد و هشترود و چاراويماق حدود شمالى و غربى آن را مى‌پوشاند. حدود جنوبى آن، استان اردبيل و حدود شرقى آن، شهرستان خلخال است. شهر ميانه مرکز اين شهرستان در ۱۳۸ کيلومترى جنوب شرقى تبريز قرار دارد.
برخى مراکز ديدنى : پل‌دختر، قلعه دختر، بقعه امامزاده اسماعيل (ع)، مسجد بزرگ سنگى ترک
هريس
شهرستان هريس از شمال به شهرستان اهر و ارسباران، از غرب به شهرستان تبريز و از جنوب و شرق به شهرستان‌هاى بستان‌آباد و سراب محدود مى‌شود.
مرکز شهرستان هريس، شهر هريس به خط مستقيم در ۶۷ کيلومترى شمال شرق شهر تبريز قرار دارد. اين شهرستان با ۲۳۴/۴ کيلومتر مربع وسعت از نظر وسعت در مقام نهم به نسبت ساير شهرستان‌هاى استان قرار دارد.
از نظر تقسيمات سياسي، شهرستان هريس داراى شش دهستان و پنج شهر است که در قالب دو بخش سازمان يافته‌اند.
اين شهرستان داراى ۷۶،۸۱۴ نفر جمعيت است.
برخى مراکز ديدنى : بقعه شيخ اسحاق، مسجد اسنق، گورستان مينق، گورستان گوود.
هشترود
شهرستان هشترود، در شمال غرب فلات ايران و در جنوب استان آذربايجان شرقى قرار دارد. شهرستان‌هاى بستان‌آباد، تبريز، مراغه، چاراويماق و ميانه، حدود شمالي، غربى و شرقى اين شهرستان و آذربايجان غربى و زنجان در حدود جنوبى آن را مى‌پوشاند. محدوده شمالى اين شهرستان از ۶۰ کيلومترى جنوب تبريز آغاز و ۱۲۰ کيلومتر به سمت جنوب کشيده مى‌شود.
مساحت اين شهرستان، ۱/۵۱۹۸ کيلومتر مربع است که حدود ۵/۱۱ درصد از کل مساحت استان را به خود اختصاص داده است. هشترود داراى ۷۵۵،۰۴۶ نفر جمعيت است و از اين نظر در استان مقام دوم را به خود اختصاص داده است. اين شهرستان در تقسيمات جديد کشورى از دو بخش و شش دهستان و يک شهر تشکيل شده است.
برخى مراکز ديدنى ؛ قلعه ضحاک