ويرانههاى ريشهر
يکى از شهرهاى يادگار از اردشير بابکان، ريشهر است که در ۸ کيلومترى جنوب شهر بوشهر و نزديک ساحل واقع شده است. ريشهر مربوط به عهد عيلام (هزارهٔ سوم تا هزارهٔ اول پيش از ميلاد) است و شامل بقاياى دژ وسيع و ابنيهٔ عهد عيلام و ظروف سفالى رنگين و اشياء مفرغى اين دوره است.
هيئت باستانشناس فرانسوى به سرپرستى پزارد در چند کاوش ريشهر را با ليان در دورهٔ عيلام منطبق دانستند. آثار منقوش و اشياء مفرغى آثار ساختمانها و آجر نوشتهٔ متعلق به عهد شوتروک ناخونته از شاهان دورهٔ معروف به عهد طلائى عيلام مربوط به هزارهٔ سوم پيش از ميلاد، در اکتشافات باستانشناسان فرانسوى بهدست آمد. آبادانى ريشهر تا قرون نخستين، اسلامى ادامه داشته است.
با احداث بوشهر، ريشهر کمکم رو به انحطاط رفت و امروزه از اين شهر فقط خرابههاى يک قلعهٔ مستطيل به بزرگى دويست ذرع باقىمانده است.
شاهنشين
ويرانههاى شاهنشين بين آبادىهاى ريشهر و رونى واقع است. تلى از سنگهاى ساختمانى بنا موجود است و بين آنها آثار ديوارى زيگورات مانند وجود دارد که در منتهىاليه شرقى آن ورودى بزرگ با چهارطاقى باز مىشده است.
بندر سىنيز (شىنيز)
خرابههاى شهر باستانى سىنيز در ۲۰ کيلومترى بندر ديلم واقع شده که سنگ، ملاط گچ آبريز و گرمابه روى هم انباشته شدهاند. کوزههائى که از خرابههاى اين شهر پيدا شده بيانگر اين است که در آنها تخم گياه ذخيره مىکردهاند. گوفالهاى پخته شده از سفال، که در جنگها استفاده مىشده در اين ويرانههاى يافت مىشود. قريهٔ حصار که بعد از روستاى امام حسن واقع است حصار غربى شهر سىنيز بوده است.
شهر تاريخى سيراف
بندر سيراف واقع در کنارهٔ خليجفارس در سدهٔ نهم و دهم ميلادى شهرى مهم و مرکز فعاليتهاى تجارى بوده که ايران را به هند، چين، آفريقا و درياى سرخ مربوط مىکرده اما زلزلهٔ سال ۹۷۶ آن را ويران و خالى از سکنه کرده است.
در حال حاضر روستاى طاهر بر روى آثار سيراف قرار دارد.
نتايج کاوشهاى هيئت ايران - انگليس، بزرگترين مبناى عمومى مسجد کبير، بازار و حمام از سدهٔ چهارم هجرى قمري، گذرها، انبارها و دکانها مىباشد. ارتفاعات مشرف به سيراف گورستانهائى بسيار ديدنى صخرهاي، از سدهٔ ۳ و ۴ هجرى قمرى دارد.