اهيمت استرانژيک کشور در منطقه

تا نگاهى به نقشه قاره آفريقا موقعيت ژئوپلتيکى و سوق‌الجيشى آفريقاى جنوبى در پائين‌ترين نقطهٔ قاره مشخص مى‌شود و ما را از موقعيت ويژهٔ اين کشور در قاره آگاه مى‌کند. اين کشور واقع و مشرف بر دماغه امدنيک و اقيانوس منجمد جنوبى بوده و حد فاصل ميان اقيانوس هند و اطلس مى‌باشد و چون در صورت بسته شدن کانال سوئز تنها راه‌ آبى ميان شرق و غرب است از اهميت استراتژيک بسيارى برخوردار مى‌باشد.


نقش تعيين‌کننده هر يک از عوامل جغرافيايى و منابع طبيعى

آفريقاى جنوبى با بيش از ۳۰۰۰ کيلومتر مرز آبى و برخوردارى از موقعيت مناسب جغرافيايى نسبت به ساير کشورهاى آفريقاى از جايگاه والايى برخوردار است. اين کشور با داشتن توانائى‌هاى صنعتي، معدني، کشاورزى و بطور کلى اقتصادى و همچنين به لحاظ توليد ناخالص ملي، ميزان صادرات موازنهٔ بازرگانى در صدر جدول کشورهاى قارهٔ آفريقا و حتى بالاتر از بسيارى از کشورهاى در حال توسعه قرار دارد. ۴۰ کشور زير خط صحرا در آفريقا با جمعيتى برابر ۴۶۰ ميليون نفر جمعاً داراى درآمد ناخالص ملى معادل ۱۳۰ ميليارد دلار هستند ولى آفريقاى جنوبى به تنهايى ۱۲۰ ميليارد دلار را به عنوان درآمد ناخالص ملى به خود اختصاص داده است. در واقع مى‌توان گفت که اين کشور به عنوان ابرقدرت آفريقا مطرح است. در شرايطى که اکثر کشورهاى آفريقايى زير خط فقر به سر مى‌برند آفريقاى جنوبى توانسته است به رغم همهٔ تحريم‌ها و فشارهاى بيرونى و دورني، که بر اين کشور وارد شد خود را به سطح کشورهاى پيشرفته جهان برساند و به يک غول اقتصادى مبدل شود.



اين دورنما با توجه به تحولاتى که در آنجا صورت گرفته آيندهٔ بهترى را براى اين کشور ترسيم نموده است. زيرا اين کشور با لغو تحريم‌ها فرصت‌هاى جديدى به دست آورده تا با بالا بردن کيفيت بازدهى توليدات خود و ايجاد بازارهاى جديد در کشورهاى همسايه و غيرهمسايه مانند کشورهاى حوزهٔ خليج فارس به عنوان رقيب عمده کشورهاى آسياى جنوب شرقى مطرح شود.


به علاوه نظر به نزديکى کشورهاى خط مقدم جبهه و وابستگى بعضى کشورهاى شرق آفريقا جنوبى و وجود امکانات خوب حمل و نقل از طريق زمين و دريا، بازار اين کشورها از کالاهاى ساخت آفريقاى جنوبى اشباع و مبادلات بازرگانى آنان با آفريقاى جنوبى به نحو چشمگيرى رشد خواهد کرد.


لازم به توضيح است که کشورهاى گروه خط مقدم جبهه به منظور مقابله با سياست‌هاى تجاوزکارانهٔ آفريقاى جنوبى در دوران سياه نژادپرستى در دههٔ ۷۰ و ۸۰ سازمان‌هاى منطقه‌اى سادک و پي.تي.آ. را براى گسترش همکارى‌هاى اقتصادى و تجارى کشورهاى منطقه، کاهش وابستگى‌هاى اقتصادى به آفريقاى جنوبى و خودکفايى اقتصادى تشکيل دادند که با شروع اصلاحات در آفريقا جنوبى هرساله نياز به آفريقاى جنوبى در بين آنها بيشتر مى‌شود. هرچند گروه خط مقدم توانست تا حدى جلو تجاوزات و عمليات تروريستى رژيم نژادپرست را بگيرد و از گروه‌هاى مبارز ضد تبعيض نژادى درداخل آفريقاى جنوبى به‌طور همه جانبه حمايت نمايد، لکن دو سازمان با تحولاتى که در آفريقاى جنوبى جهت لغو آپارتايد به عمل آمده و با توجه به ضعف بنيهٔ مالى و ضعف ارتباطات، جاى آفريقاى‌جنوبى را در ميان خود خالى مى‌بينند و به احتمال زياد آفريقاى جنوبى عنقريب به آنها خواهد پيوست. بدين ترتيب مى‌توان نتيجه گرفت که اتخاذ هر تصميمى در قارهٔ آفريقا خصوصاً جنوب و شرق اين قاره بدون در نظر گرفتن آفريقاى جنوبى معقولانه و نزديک به حقيقت نيست.