منطقه پولى مشترک (CMA) (Common Monetary Area - CMA)

در جولاى ۱۹۸۶، بدنبال امضاى موافقت‌نامه سه‌جانبه پولى بين سه کشور آفريقى‌جنوبي، لسوتو و سوازيلند، منطقه پولى راند (Rand Monetary Area - RMA) به منطقه پولى مشترک تبديل گرديد. نظر به اينکه ناميبيا تا قبل از کسب استقلال تحت سلطه حکومت آفريقاى‌جنوبى قرار داشت، اين کشور نييز عضوى از موافقت‌نامه منطقه پولى مشترک محسوب مى‌گردد. پس از کسب استقلال، ناميبيا تصميم گرفت همچنان عضو اين موافقت‌نامه باقى‌ مانده و از واحد پول آفريقاى‌جنوبى يعنى راند استفاده کند. در صورتى که بوتسوانا در سال ۱۹۷۶ از اين موافقت‌نامه خارج گرديد.


تا اواخر سال ۱۹۹۵،ارزش رسمى دلار ناميبيا، لى لانگنى (Lilangeni) واحد پول سوازيلند لوتى (Loti) واحد پول لسوتو، با ارزش رسمى واحد پول آفريقاى‌جنوبى برابر بوده و بنظر نمى‌رسد که در آينده نزديک تغيير کند. پول آفريقاى‌جنوبى کماکان آزادانه در دو کشور لسوتو و سوازيلند مبادله مى‌گردد.


مقرارت تبديل ارز در سراسر منطقه پولى مشترک (CMA) کماکان توسط بانک مرکزى آفريقاى‌جنوبى تعيين و به اجرا گذاشته مى‌شود.

اتحاديه گمرکى جنوب آفريقا (SACU) (Southern African Coustoms Union - SACU)

اتحاديه گمرکى جنوب آفريقا در زمينه امور گمرکي، بين کشورهاى بوتسوانا، ناميبيا، لسوتو، سوازيلند و آفريقاى‌جنوبى منعقد گرديده است. اين اتحاديه از قدمت طولانى برخوردار بوده و تحت نفوذ مستقيم کشور آفريقاى جنوبى است. طبق مقررات اين اتحاديه، واردات خارج از کشورهاى عضو اتحاديه مشمول تعرفه‌هاى سنگين بعضاً ۱۰۰ درصد مى‌گردد. طبعاً کشورهاى بوتسوانا، ناميبيا، لسوتو و سوازيلند اعضاى اين اتحاديه شديداً به واردات از آفريقاى جنوبى وابسته هستند.

جامعه توسعه جنوب آفريقا (SADC)

در سال ۱۹۹۲، کشورهاى آنگولا، بوتسوانا، لسوتو، مالاوي، موزامبيک، ناميبيا، سوازيلند، تانزانيا، زامبيا، و زيمبابوه، جامعه توسعه جنوب آفريقا (SADC) را تشکيل دادند. اين معاهده کنفرانس هماهنگى توسعه جنوب آفريقا (SADCC) (Southern African Development Coordination Conference - SADDCC) که توسط کشورهاى منطقه جنوب آفريقا (باستثناء ناميبيا) در سال ۱۹۸۰ تشکيل گرديده بود، را جايگزين گرديد. البته کشور ناميبيا نيز بعد از کسب استقلال در سال ۱۹۹۰ به SADCC ملحق شد. بعد از اصلاحات سياسى در کشور آفريقاى‌جنوبى و رفع منازعات سياسى بين کشورهاى جنوب قاره آفريقا به دولت آفريقاى‌جنوبي، شرايط مساعدى براى همکارى بين همه کشورهاى اين منطقه وسيع فراهم آمد. جامعه جديدالتأسيس SADCC با حضور آفريقاى‌جنوبى رسماً درکنار ساير کشورهاى منطقه بهترين مکان براى اين همکارى‌ها بود. کشور آفريقاى‌جنوبى رسماً در سال ۱۹۹۴ و يک سال بعد نيز کشور موريس به جامعه مزبور ملحق گرديدند. کشور زئير نيز درخواست عضويت در جامعه مزبور را مطرح کرده است. در حال حاضر اين جامعه با ۱۲ عضو منطقه وسيعى از جنوب قاره آفريقا را تحت پوشش خود قرار داده است.


عضويت کشور آفريقايى جنوبى موجب تحولى بزرگ در فعاليت‌هاى جامعه مزبور گرديده، بطورى که اهداف آن از موضوعات غالباً سياسى به موضوعات اقتصادى و توسعه‌اى چرخش يافته است. قبل از الحاق به اين جامعه نيز، کشور آفريقاى‌جنوبى نقش مهمى در تجارت خارجى کشورهاى عضو جامعه داشته، بطورى که تا اواسط سال ۱۹۹۴ که کشور آفريقاى‌جنوبى به عضويت جامعه مزبور درنيامده بود، تنها ۴ درصد از تجارت خارجى کشورهاى عضو جامعه با يکديگر صورت گرفته و ۲۵ درصد بقيه با کشور آفريقاى‌جنوبى بود.