ساخت ارتش

پاکستان پس از استقلال نيروى نظامى ناقص را از هند به ارث برد که نيازمند بازسازى کامل بود و از طرف ديگر از همان ابتدا درگيرى نظامى با هند موجب شد که ارتش براى مقابله با هند سازماندهى شود. تاکنون در سه جنگ با هند اين ارتش مقابله نموده است. ترس از هند باعث شده که نظاميان از قدرت زيادى در پاکستان برخوردار باشند و حکومت نظاميان در غالب سال‌هاى پس از استقلال نشان ‌دهنده اين اهميت مى‌باشد. در زمان تجزيه شبه قاره هند اکثريت افسران ارتش هندى و يا انگليسى بود. پس از استقلال پاکستان حدود ۱۰۰ نفر افسر مسلمان همراه با حدود ۵۰۰ نفر افسر انگليسى مقامات عالى فرماندهى را به‌دست گرفتند. بدين جهت ارتش پاکستان اصول تشکيلاتى و تعليمات عالى فرماندهى را به‌دست گرفتند. بدين جهت ارتش پاکستان اصول تشکيلات و تعليمات ارتش هند انگليس و اتخاذ کرد. از سال ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۱ يک ژنرال انگليسى رياست ستاد ارتش پاکستان را برعهده داشت. تا اين‌که در سال ۱۹۵۱ ژنرال ايوب‌خان به رياست ستاد مشترک ارتش منصوب شد.



در پاکستان خدمت نظام وظيفه وظيفه اجبارى نيست و مدت آن دو سال است. مهم‌ترين نيروها در پاکستان نيروى زمينى و بعد نيروى دريائى مى‌باشد. در زمان حکومت‌ نظامى اکثراً قدرت در دست فرماندهان اين نيرو است. دانشکده‌هاى مختلف زميني، هوائى و دريائى به نسبه خوبى در اين کشور وجود دارد که مهم‌ترين آنها دانشکده ستاد کويته است. پرسنل ارتش در مجموع از سطوح آموزش‌ نظامى نسبتاً بالائى برخوردارند و به همين دليل خدمات آموزشى نسبتاً وسيعى به ديگر کشورهاى ارائه مى‌کنند. برخى از کشورهاى خاورميانه و آفريقا از خدمات ارتش پاکستان برخوردار مى‌شوند. همچنين نيروهاى نظامى کشور مختلف براى کسب مهارت نظامى به پاکستان اعزام مى‌شوند تا در مراکز آموزشى به تحصيل مشغول گردند.


در سال ۱۹۹۴ ارتش پاکستان مجموعاً داراى حدود ۰۰۰/۵۸۷ نفر پرسنل بود. از اين تعداد ۰۰۰/۵۲۰ نفر در نيروى زمينى ۲۲/۰۰۰ نفر در نيروى دريائى و ۰۰۰/۴۵ نفر در نيروى هوائى به خدمت مشغول هستند. شمار نيروهاى شبه نظامى ۰۰۰/۲۷۵ نفر است که شامل يک گارد ملى ۰۰۰/۱۸۵ نفرى مى‌باشد. تشکيلات دفاعى اين کشور تحت فرماندهى وزير دفاع قرار دارد و فرماندهان نيروهاى مسلح سه‌گانه و نيروهاى شبه نظامى (ژاندارمري) نيز تحت رياست وى عمل مى‌کنند. در آمار ارائه شده در سال ۱۹۹۹ نيز تغييرى در ارقام مشاهده نمى‌شود.


The Militay Balance 1996/96 The International Institute for Strategic Studies, London,1995, P:163-4.

هزينهٔ نظامى

به سبب بيم از هند پاکستان سالانه مبالغ زيادى را صرف خريد و ساخت تجيزات نظامى خود مى‌کند به‌صورتى‌که هزينه نظامى در بودجه سالانه يکى از ارقام بسيار بالا مى‌باشد و بخش عمده‌اى از درآمد ملى اين کشور را به خود اختصاص مى‌دهد. بودجه نظامى سالانهٔ پاکستان در سال مالى ۷۶-۱۹۷۵، ۷۲۲ ميليون دلار بود که ۹/۴۵ درصد بودجهٔ فدرال و ۳/۵ درصد توليد ناخالص ملى همان سال مالى را تشکيل مى‌داد. بودجه نظامى اين کشور در سال ۱۹۹۴ به ۴/۳ ميليارد دلار رسيد.


براساس برنامه هفتم توسعهٔ اقتصادى پاکستان (۹۳-۱۹۸۸) قرار بوده که هزينه‌هاى دفاعى اين کشور تا سال ۱۹۸۹ ثابت بماند و از آن پس سالانه حداکثر سه درصد رشد داشته باشد. بودجه دفاعى برنامه‌ريزى شده براى سال ۲۰۰۰-۱۹۹۹، ۱۴۲،۰۰۰ ميليون روپيه بود.