بازرگانان خارجى

بازرگانى خارجى در تعيين وضعيت و چگونگى تعادل پرداخت‌ها، کسرى و توازن تجارى و کسر بودجه نقش مهمى دارد. موازنهٔ تجارت خارجى در طول يک دههٔ گذشته منفى بوده است. بيشترين کسرى موازنهٔ تجارت خارجى در ۸۵-۱۹۸۴ با ۳۴۱۵- ميليون دلار مشاهده مى‌گردد. کسرى موازنهٔ تجارى در ۱۹۹۴، ۲۰۳۸ ميليون دلار مى‌باشد.

کالاهاى عمده صادراتى پاکستان عبارت‌است از: برنج ۵/۳ درصد، پنبه و الياف پنبه و نخ، محصولات نساجى و حوله، (۵۷ درصد)، چرم و محصولات چرمى (۳/۳ درصد)، ماهى (۴/۲ درصد) و قالى و گليم (۳/۲ درصد)، صنايع (۱/۶ درصد) و محصولات نساجى با سهم ۵۷ درصد در صدر کالاهاى صادراتى قرار دارد. سهم پاکستان از صادرات نساجى جهان در ۱۹۹۲، ۲۶/۲ درصد و قيمت‌ها و همچنين حمايت از صنايع صادرات اين کالا را توسعه دهد.

در ۱۳ و ۱۵ اکتبر ۱۹۹۴ دو قرار داد بين پاستان و اتحاديه اروپا آمريکا به امضاء رسيد که براساس آن سالانه صدو پنجاه ميليون دلار صادرات منسوجات پاکستان افزايش خواهد يافت. اين قرار داد سبب تحکيم روابط تجارى پاکستان با آمريکا و اتحاديه اروپا مى‌شود. از سال ۱۹۹۵ ميلادى محدوديت‌هاى صادراتى در مورد پانزده نوع از منسوجات و فرآورده‌هاى نساجى خاتمه خواهد يافت.

در پى عقد پيمان گات (موافقت‌نامه عمومى تعرفه تجارت) مبنى بر لغو تدريجى محدوديت‌هاى سهميه‌اى درمورد منسوجات، پاکستان اميدوار است تجارت منسوجات خود را افزايش دهد. بزرگ‌ترين منبع درآمد ارزى پاکستان، صادرات پنبه و البسه پنبه است. آمريکا تنها شريک بزرگ تجارى پاکستان است و ۱۶ درصد کل تجارت خارجى پاکستان با اين کشور انجام مى‌شود. طى سال ۹۳-۱۹۹۲ پاکستان کالاهائى به ارزش ۹۴۸ ميليون دلار به آمريکا صادر کرد.

دولت پاکستان با کاهش تعرفه‌هاى گمرکي، دادن وام‌هاى دراز مدت به صاحبان صنايع و همچنين افزايش پوشش دولتى بر صنايع تلاش مى‌کند از کاهش صادرات يکى دو سال اخير اين کشور جلوگيرى کرده و آن را به روند طبيعى خود باز گرداند. درآمد صادراتى پاکستان در سال ۱۹۹۵ براساس گزارش کميسيون اقتصادى - اجتماعى سازمان ملل حدود ۱۴ درصد نسبت به سال قبل افزايش داشته است.

صادرات پاکستان به‌طور عمده به کشورهاى آمريکا، ژاپن، آلمان، انگليس، هنگ‌کنگ، دبى و ديگر کشورها مى‌باشد. جدول زير مقاصد اصلى پاکستان را نشان مى‌دهد:

جدول مقاصد اصلى صادرات پاکستان (Ibid.P:85.)

صادرات پاکستان در سال ۹۹-۱۹۹۸ به آمريکا ۸/۶۹۶/۱، هنگ‌کنگ ۶/۵۴۹، انگلستان ۵۱۶، آلمان ۶/۵۱۳، امارات‌‌‌متحده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌عربى ۸/۴۴۲ و ژاپن ۶/۲۷۱ ميليون دلار بوده است.

واردات عمده پاکستان شامل ماشين آلات، (۶/۲۲ درصد)، مواد شيميائى (۳۱/۱۷ درصد)، نفت و مواد نفتى (۱۶ درصد) روغن خوراکى و خودرو مى‌باشد. اين کشور عمدتاً از کشورهاى ژاپن، آمريکا، آلمان، مالزي، عربستان، کويت، چين، انگليس و غيره کالا وارد مى‌نمايد. جدول زير منابع عمده واردات پاکستان را نشان مى‌دهد.

جدول منابع عمده واردات پاکستان (Ibid,P:87.) (درصد سهم)

واردات پاکستان در سال ۹۹-۱۹۹۸، از ژاپن ۷/۷۸۲، آمريکا ۸/۷۲۶، عربستان ۹۰/۶۴۳، مالزى ۵/۶۴۳، کويت ۳/۵۵۸ و انگليس ۸/۴۱۰ ميليون دلار بوده است.

واردات پاکستان در سال‌هاى ۹۵-۱۹۹۴ با ۶/۱۹ درصد افزايش به ده ميليارد و ۳۴۰ دلار رسيد. ارزش واردات پاکستان در سال ۹۴-۱۹۹۳، ۸ ميليارد و ۵۶۴ ميليون دلار بود.