در نوامبر ۱۹۹۲ شعبه آلماتى بانک دولتى شوروى سابق (گاس بانک،GOS Bank) به بانک ملى قزاقستان که در واقع بانک مرکزى اين کشور است، تغيير وضعيت داد. تا اين تاريخ اسکناس‌هاى روبل به‌وسيلهٔ بانک مرکزى روسيه انتشار مى‌يافت که پس از ايجاد بانک ملى قزاقستان و منسوخ شدن واحد روبل، اين بانک وظيفهٔ چاپ و نشر پول جديد ملى اين کشور به‌نام تنگه را به‌عهده گرفت. تعداد بانک‌هاى قزاقستان با پايان يافتن دورهٔ نظام کهن تک‌بانکى شوروى به‌سرعت رشد نمود. اکثر بانک‌هاى قزاقستان دولتى بوده و از نظارت ضعيفى برخوردار هستند، ضمن اينکه بيشتر بانک‌ها از پرداخت وام‌هاى کلان خوددارى مى‌کنند. البته سياست اصلى دولت اصولاً در جهت سيستم دو بانکى است (بانک مرکزى و بانک‌هاى بازرگانى ويژه).


(۱).http:// WWW. Trade port.com 1999-2000

بانک‌هاى مهم قزاقستان

۱. اگروپروم بانک (Agroprom Bank). اين بانک داراى ۲۳۱ شعبه است و به‌طور وسيعى با نواحى کشاورزى ارتباط دارد.


۲. بانک مرکزى (شرکت سهامى بانک مرکزى قزاق) ((National Bank of kazakhstan (N.B.k). اين بانک در سال ۱۹۸۸ تأسيس شده و سرمايه اوليه آن ۵/۴ ميليون تنگه، سپرده‌هاى آن تا ژانويه ۱۹۹۵ برابر با ۳/۱۳۱ ميليون تنگه و ذخيره مالى آن نيز تا ژانويه ۱۹۹۴، ۴/۱۲ ميليون تنگه بوده است.


۳. سايوز بانک (Chimkent co-op Bank - Soyuzbank). اين بانک در سال ۱۹۸۸ تأسيس شد و مقر آن استان چيمکنت مى‌باشد. بانک مزبور يک بانک تجارى است و سرمايه آن در سال تأسيس يک ميليون تنگه بوده است.


۴. اکسيم بانک (Exim Bank). اکسيم بانک شعبه سابق بانک نش‌کونوم (بانک شوروى سابق) بود. اين بانک با سرمايه ۱۶/۳ ميليون دلار شروع به کار کرد. سپرده‌هاى بانک تا ژانويه ۱۹۹۴ بالغ بر ۲/۹۰۷ ميليون دلار و ذخاير آن تا اين تاريخ حدود ۸/۶ ميليون دلار بوده است.


۵. ايگيليک بانک (Egilik Bank).اين بانک در سال ۱۹۹۱ تأسيس شد و مقر آن آلماتى است.


۶. کازدور بانک (Kazdor Bank).کازدور بانک در سال ۱۹۸۹ به‌عنوان يک بانک تجارى با سرمايه ۴/۶۸۹ ميليون روبل در آلماتى تأسيس شد. سپرده‌هاى بانک تا دسامبر ۱۹۹۲، ۴/۱۳،۴۶۵ ميليون روبل و ذخيره مالى آن نيز تا اين تاريخ ۲۹۸ ميليون روبل بوده است.


۷. کرامدس بانک (Kramd's Bank). اين بانک که در سال ۱۹۸۹ تأسيس گرديد، يک بانک بازرگانى خصوصى بوده است. بانک فوق از لحاظ مالى توسط شرکت کرامدس پشتيبانى مى‌گرديد. اين بانک که داراى ۴۰ شعبه در نقاط مختلف قزاقستان بود و وظيفهٔ تبديل روبل و تنگه را بر‌عهده داشت، در اواخر سال ۱۹۹۶ منحل گرديد.


۸. نفتچيم بانک (Neftechim Bank). اين بانک با نام بانک تجارى براى توسعه صنايع شيميائى و نفت در استان چيمکنت فعاليت دارد.


۹. بانک مردم قزاقستان (People's Bank of Kazakhstan). بانک فوق در سال ۱۹۹۱ با نام صندوق پس‌انداز قزاقستان تأسيس شد و در ژانويه ۱۹۹۴ به بانک مردم قزاقستان تغيير نام داد. تا تاريخ فوق اين بانک داراى ۴۷۷۷ شعبه بود.


۱۰. تکنوپوليس بانک (Technopolice Bank). اين بانک در سال ۱۹۹۱ تأسيس شده است و يک بانک تجارى خصوصى است که ۹۸ درصد آن تحت مالکيت روسيه مى‌باشد. سرمايه اين بانک تا ژانويه ۱۹۹۳، ۸/۱۷۴ ميليون تنگه، ذخاير مالى آن ۴/۸۹ ميليون و سپرده‌هاى آن بالغ بر ۷/۵۰۹۱ ميليون تنگه بوده است.


۱۱. توران بانک (Turan Bank). اين بانک که در سال ۱۹۹۲ تأسيس گرديده، قديمى‌ترين بانک اين کشور محسوب مى‌شود. سرمايه توران بانک تا ژانويه ۱۹۹۴، ۹/۶۳ ميليون تنگه، ميزان سپرده‌هاى آن ۹۸۹ تنگه و ذخاير مالى آن نيز حدود ۳/۹۰ ميليون تنگه بوده است.

بانک‌هاى خارجى که در آلماتى شعبه دارند

- بانک چين (جمهورى خلق چين) (The Bank of China)


- بانک تجارت و صنعت چين (The Industrials Commercial Bank of China)


- درشيديز بانک آلمان (Dresdner Bank)


- استوليچنى بانک روسيه (Ctolichny Bank)


- نفتچيم بانک روسيه و بانک صادرات ايران


سيستم (http:// WWW. Trade port.com Kazakhstan 1999-2000) بانکى قزاقستان نيز در حال گذار و تغيير است و در ميانهٔ فاز دشوار تثبيت، افزايش رقابت و انطباق با استانداردهاى جهانى قرار دارد.


اکسيم بانک قزاقستان (Exim Bank) و بانک مسکن قزاقستان (Thi Housing Construction)، بانک بودجه دولتى قزاقستان (G.Budget Bank)، بانک اعتبار (Rehabilitation)، توران آلم بانک (Turan alem Bank) و نارودنى بانک (Narodny) کاملاً دولتى هستند. شايان ذکر است، برنامه‌ريزى براى خصوصى‌سازى اکسيم بانک، توران آلم بانک و نارونى بانک از سال ۱۹۹۸ آغاز شده است. در قزاقستان بيشتر بانک‌ها دچار کمبود سرمايه هستند. فقط ۹ بانک داراى ۵ ميليون دلار سرمايه يا بيشتر است و ۵۰ بانک کوچک ديگر کمتر از يک ميليون دلار سرمايه دارند. در سال ۱۹۹۲ دولت به سبب تطابق نداشتن بانک‌ها با قوانين ذخيره پولي، شروع به بستن آنها کرد، که اين کار در پى اقدامات شديد و سخت ذخيره پولى انجام شد. در نتيجهٔ اين اقدام، شمار بانک‌هاى قزاقستان از ۲۰۰ بانک در سال ۱۹۹۵ به کمتر از نصف در ژانويه ۱۹۹۷ رسيد. البته چندين ادغام و خريد نيز در بخش بانکدارى در اين دوره انجام شد و بانک ملى قزاقستان پيش‌بينى مى‌کند که اين کاهش در تعداد بانک‌ها همچنان ادامه يابد.


بانک‌هاى خارجى از سال ۱۹۹۳ در قزاقستان فعال شده‌اند. بانک‌هاى چينى و روسى شعبه‌هاى متعددى در اين کشور تأسيس کرده‌اند و چند بانک آلمانى و ترکيه‌اى نيز از طريق همکارى‌هاى مشترک با طرف قزاقستانى شعباتى را در اين کشور ايجاد نموده‌اند. Texaka Bank و Lariba Bank دو بانک آمريکائى و قزاقستانى هستند که از طريق همکارى‌هاى مشترک (J.V) اين دو بانک را تأسيس کردند.


مردم محلى قزاقستان نگران قابل اطمينان بودن بانک‌هاى قزاقستانى هستند و همچنين ترس آنها از مقامات مالياتى قزاقستان باعث شده که آنها پس‌انداز و ذخاير خود را در خانه نگه دارند. بانک‌هاى قزاقستانى وام‌هائى را با بهره‌ بسيار بالا مى‌دهند. حجم وام‌دهى در اين بانک‌هاى محلى بسيار پائين است. و اين بانک‌ها بيشتر فعاليت خود را بر سفته‌بازى پولى و تأمين مالى کوتاه‌مدت متمرکز کرده‌اند.


کنترل بر ارزهاى خارجى باعث اثرگذارى بر تجارت شده است. بانک ملى قزاقستان اجازه داده است که پول ملى اين کشور تنگه شناور باشد که کاملاً قابل تبديل به دلار آمريکا است. در ژوئيه ۱۹۹۶ قزاقستان به ماده ۸ صندوق بين‌المللى پول که قابليت تبديل کامل تنگه را طلب مى‌کند، ملحق شد.

تأمين مالى موجود در قزاقستان و شيوه‌هاى پرداخت

کم سرمايه بودن بانک‌هاى قزاقستان به اين معنى است که آنها نمى‌توانند پروژه‌هاى بزرگ را تأمين مالى کنند.


در ژانويه ۱۹۹۷، نرخ‌هاى تأمين مالى مجدد رسمى بانک ملى قزاقستان ۲۴ درصد بود که نسبت به ۳۰۰ درصد سال ۱۹۹۴ رقم پائينى را نشان مى‌دهد.


قرض‌هائى که برپايهٔ تنگه انجام مى‌شود داراى نرخ بهرهٔ بسيار بالائى است که ۲۰ درصد بالاتر از نرخ‌هاى تأمين مالى مى‌باشد. اين نرخ‌هاى بالا يا به سبب نرخ تورم بالاست و يا به‌علت اين است که بانک‌هاى قزاقستان مى‌خواهند ضررهاى ناشى از سوخت شدن پولى قبلى خود را جبران کنند.


در کوشش جهت باقى ماندن در سيستم اعتباردهى بين‌المللي، دولت قزاقستان در سال ۱۹۹۵، ۸۷ ميليون دلار در وجه عقب مانده اعتباردهندگان خارجى پرداخت کرد.


واردکنندگان به قزاقستان قبل از اينکه اعتبارات اسنادى خود را تنظيم کنند بايد از کافى بودن سپرده‌هاى خود براى پوشانيدن پرداخت‌هايشان اطمينان حاصل کنند.


شرکت‌هاى محلى از يک يا چند بانک تجارى محلى براى گرفتن LC استفاده مى‌کنند که در بيشتر موارد با سيستم بانکدارى و قوانين بانکدارى قزاقستان مطابق است. اين بانک‌ها بايد با بانک‌هاى پيشرفته غربى و خارجى نيز منطبق باشند. توصيه مى‌شود شرکت‌هاى ايرانى قبل از اينکه کالاهاى خود را به آن کشور حمل کنند، پرداخت‌ها و LCها را تائيد و تصديق کنند.


بيشتر بانک‌هاى قزاقستان در کار کردن با اعتبارات اسنادى نسبتاً کم‌تجربه هستند. در بعضى موارد بسيارى از شرکت‌هاى قزاقستانى نيز در کار کردن با اعتبارات اسنادى دچار مشکل بودند.