روابط فنلاند با جمهورى‌هاى بالتيک

فنلاند با سه جمهورى بالتيک شوروى سابق روابط گسترده اقتصادي، تجاري، صنعتي، فرهنگي، جهانگردى و جديداً سياسى و ديپلماتيک دارد. فنلاند پس از کودتاى ۱۹۹۱ شوروى سابق استقلال سه جمهورى مزبور را به رسميت شناخته و با آنان روابط ديپلماتيک برقرار نمود. اين روابط به دنبال استقلال جمهورى‌هاى شوروى سابق شکل استقلال کامل به خود گرفت.


از فعاليت عمده اقتصادى فنلاند در اتحاد شوروي، فعاليت اين کشور در جمهورى‌هاى بالتيک بود که در بخش همکارى‌هاى صنعتى و تکنولوژى و فروش کالا متمرکز مى‌گرديد.


در حال حاضر، فنلاند با جمهورى‌هاى بالتيک روابط سياسى مستقل برقرار کرده و سالانه هزاران نفر از اتباع فنلاند و جمهورى‌هاى بالتيک به خاک يکديگر سفر مى‌نمايند.


پيرامون ديدگاه و موضع‌گيرى فنلاند در قبال جنبش‌هاى جمهورى‌هاى بالتيک لازم است يادآورى گردد که اصولاً فنلاند از حرکت اصلاح‌طلبانه سياسى و اقتصادى مسکو حمايت مى‌نمود و با هر گونه تلاشى که در راه اصلاحات گورباچف ايجاد موانع نمايد، مخالفت مى‌ورزيد.


در تابستان سال ۱۹۹۱ اجلاس تابستانى مجمع پارلمانى شوراى اروپا در هلسينکى جهت بررسى رويدادهاى جمهورى‌هاى بالتيک شوروى سابق و نيز تحولات اروپا تشکيل جلسه داد و در آن ۴۰۰ نماينده پارلمانى و نيز ۳۰۰ نماينده ديگر از سى کشور اروپائى شرکت نموده و رؤساى جمهور ليتواني، استونى و لتونى در آن سخنرانى تندى را بر عليه کرملين ايراد نمودند.


سياست رسمى دولت فنلاند در روابط با جمهورى‌هاى بالتيک بدين گونه است که تماس‌هاى خويش را تشديد نمايد تا سطوح همکارى و ثبات در منطقه را افزايش دهد و نيز در زمينه حفظ محيط زيست توجه خويش را به کاهش آلودگى منطقه که ناشى از اين همسايگان مى‌داند متمرکز سازد.

روابط با کشورهاى نورديک

دولت فنلاند خود را شرقى‌ترين کشور اسکانديناوى از لحاظ جغرافيائى و نيز عضو خانواده نورديک از لحاظ فرهنگى مى‌داند. در حال حاضر فنلاند به همراه سوئد، نروژ، دانمارک و ايسلند کشورهاى نورديک را تشکيل مى‌دهند و شورائى بين آنان وجود دارد به نام شوراى نورديک. سياست و هدف اصلى اين شورا اين است که استانداردهاى زندگي، تصميمات سياسى و اقتصادي، ساختارهاى اجتماعي، و ديگر فعاليت‌هاى کشورهاى عضو را يکسان و مشابه سازد. با توجه به تشابهات فرهنگي، محيطي، جغرافيائي، اين شورا در سياست‌هاى خود خيلى موفق بوده است. اين شورا در خود بازار مشترکى دارد که اهداف و سياست‌هاى آن شبيه به بازار مشترک اروپاست. رفت و آمد اتباع کشورهاى عضو بين يکديگر آزادانه صورت مى‌گيرد و همچنين ورود و خروج نيروهاى کار و سرمايه.



وزراء خارجه شوراى نورديک به طور مرتب و حداقل سالانه يک بار با هم اجلاس مشترک دارند و پيرامون رويدادهاى بين‌المللى و منطقه‌اى تصميمات و موضع‌گيرى واحدى اتخاذ مى‌نمايد و يا با يکديگر تبادل‌نظر مى‌نمايند.


اين شورا باضافهٔ ديگر کشورهاى بى‌طرف اروپا با هم اتحاديه تجارت آزاد اروپا را تشکيل مى‌دهند. اين اتحاديه به عنوان پُلى است که کشورهاى بى‌طرف را با جامعه اقتصادى اروپا مرتبط مى‌سازد.


در حال حاضر، سياست دولت فنلاند اين است که همکارى بين کشورهاى نورديک در زمينه سياسي، اقتصادي، فرهنگي، محيط زيست و ترتيبات امنيتى افزايش يابد و توجه خاص به مساعى پيوستن به جريان اتحاد اروپا که از سوى برخى از کشورهاى نورديک آغاز شده، معطوف گردد و تلاش‌هاى دور نگهداشتن نورديک از تشنجات بين‌المللي، حمايت از وضعيت عارى از سلاح‌هاى هسته‌اى و تقويت امنيت منطقه‌اى ادامه يابد.

روابط با ساير کشورهاى جهان

فنلاند در سياست خارجي، جداى از ديپلماسى سازمان‌هاى بين‌المللى و منطقه‌اى خود که فعال است اما در روابط دوجانبه و در موضع‌گيرى پيرامون رويدادهاى بين‌المللى يک کشور عجولى نيست. در بسيارى از رويدادهاى منطقه‌اى و بين‌المللى نيز از موضع‌گيرى قاطع و صريح اجتناب مى‌ورزد و آن را در راستاى اصول بى‌طرفى خود مى‌خواند.



به هر حال، در حال حاضر فنلاند با تمامى کشورهاى اروپائى و با بسيارى از کشورهاى جهان از جمله آفريقاى جنوبى و اسرائيل روابط ديپلماتيک دارد. همچنين با برخى از سازمان‌هاى آزادى‌بخش جهان نيز در ارتباط است. براى مثال سوآپو قبل از استقلال ناميبيا در هلسينکى دفتر داشت. همچنين در حال حاضر ساف در فنلاند دفتر دارد. در سال ۱۹۸۹ نيز رئيس سازمان پوليساريو از فنلاند ديدار و با وزير امور خارجه ملاقات و گفتگو نمود.


روابط سياسي، اقتصادى و فرهنگى فنلاند با جهان خارج بيشتر در اروپا متمرکز است. سياست فنلاند در قبال اروپا است که برطبق اصول کنفرانس امنيت و همکارى در اروپا در تقويت امنيت قاره، دموکراسى و حقوق بشر کوشيده و به پيشرفت اتحاد متوازن و همکارى اقتصادى بر پايه اقتصاد بازار کمک نمايد.



همچنين تصميم داشت از طريق منطقه يا حوزهٔ اقتصادى اروپا ‌(‌EES) که پُل بين اِفتا و جامعه اقتصادى اروپا، دولت فنلاند درصدد بود به يک موافقت‌نامه متوازن در زمان مورد قبول دست يابد. منظور از اين تلاش اين بود تا موقعيت برابر و يکسان شرکت‌هاى دولتى و خصوصى فنلاند در بازار داخلى اروپا را تضمين نموده و براى کشورهاى عضو اتحاديه تجارت آزاد اروپا - اِفتا ابزارهاى کافى را جهت تأثيرگذارى بر تغيير مقررات و قوانين منطقه اقتصادى اروپا به دست آورد. درخواست عضويت در جامعه اروپا از سوى فنلاند و ديگر کشورهاى عضو اِفتا موضوع را کان لَم‌يَکُن نمود.


فنلاند با اروپاى شرقى نيز روابط ديرينه، گسترده و حسنه سياسي، اقتصادى و فرهنگى دارد. بازار اروپاى شرقى براى فنلاند از اهميت ويژه‌اى برخوردار مى‌باشد. اين کشور همچنين در برنامه توسعه و بازسازى اقتصادى اروپاى شرقى و اعطاء کمک مالى و جنسى به آنان شرکت فعال دارد.



در حال حاضر کشورهاى آرژانتين، اتريش، بلژيک، برزيل، کانادا، شيلي، چين، کلمبيا، کوبا، چک و اسلواکي، دانمارک، مصر، فرانسه، آلمان، يونان، واتيکان، مجارستان، هند، اندونزي، ايران، عراق، اسرائيل، ايتاليا، ژاپن، کره جنوبى و شمالي، مکزيک، هلند، نروژ، لهستان، پرتغال، روماني، سوئد، سوئيس، اسپانيا، ترکيه، شوروي، انگلستان، آمريکا، ونزوئلا، يوگسلاوى و سرانجام آفريقاى جنوبى در هلسينکى سفارتخانه دارند.


بزرگ‌ترين نمايندگى با بيشترين ديپلمات متعلق به روسيه است. ديپلمات‌هاى مقيم هلسينکى از زبده‌ترين ديپلمات‌هاى جهان مى‌باشند و علت آن را مى‌توان در اهميت اين کشور به عنوان پُل ارتباط افکار شرق و غرب دانست.


سفراى مقيم اکثراً کارير يا حرفه‌اى مى‌باشند که حداقل پُست چندم خود را در هلسينکى مى‌گذرانند. بسيارى از آنان در کشورهاى مهم و حساس جهان خدمت کرده‌اند. تعدادى از آنان حتى در تهران نيز مأموريت داشته و يا ديپلمات بوده‌اند. برخى از آنان قبل از تصدى پست سفارت، وزير بودند که مثال آن آقاى اريستف سفير شوروى است که وزير تجارت خارجى شوروى در زمان برژنف بوده و ديگر، سفير قبلى عراق که قبلاً وزير بهداشت و بهدارى بوده است.