موضوع علم تاريخ بيان وقايع و حوادثى است که در دوره زندگانى بشر اتفاق افتاده و وجود انسان در آنها موثر بوده است موضوعاتى چون تشکيل و انقراض دولت‌ها، روابط خصمانه، ملل و شرح جنگ‌ها، ميزان تمدن اقوام مختلف، علوم و ادبيات، صنعت، فرهنگ و هنر و غيره، دوره تاريخى زندگانى انسان از زمانى شروع مى‌شود که از آن اطلاعات و اسناد و نوشته در دست است از دوران پيش از تاريخ هم آثارى از زندگانى بشر به‌جاى مانده است از روى نقش و نگار و آلات و ادواتى که در غارها و زيرزمين پيدا شده است معلوم مى‌شود بشر قرن‌ها در جهان در عصر حجر بوده است سپس فلز را پيدا کرده و ادواتى با آن ساخته است. بنابراين دوران پيش از تاريخ را به سه دوره مهم تقسيم کرده‌اند عصر حجر، عصر مفرغ، عصر آهن.
اروپاييان تاريخ را از روى وقايع مهمى که در دنيا روى داده است به چهار دوره تقسيم کرده‌اند:
تاريخ قديم، تاريخ قرون وسطي، تاريخ قرون جديد و تاريخ معاصر
- تاريخ قديم: از قديم‌ترين دوره‌هاى تاريخى تا سال تقسيم امپراطورى روم به روم غربى و شرقى در سال ۳۹۵ به بعد از ميلاد مى‌باشد و شامل تاريخ سومر، اکد، بابل، آشور، کلده، عيلام، يهود، فنيقي، مصر، هند، چين، هيتي، کارتاژ، آرامى‌ها، اورارتو، ليدي، يونان، اسکندر، روم و ايران است.
- تاريخ قرون وسطى: از تقسيم امپراطورى روم تا فتح قسطنطنيه پايتخت روم شرقى به‌‌دست ترکان عثمانى در سال ۱۴۵۴ بعد از ميلاد.
- تاريخ قرون جديد: از فتح قسطنطنيه تا ظهور انقلاب کبير فرانسه در سال ۱۷۸۹ بعد از ميلادي.
- تاريخ قرون معاصر: از انقلاب کبير فرانسه تا کنون
طبقه‌بندى علم تاريخ از نظر موضوعى بسيار متنوع است به‌طورى که براى تمام علوم، فرهنگ، تمدن، اشياء، سرزمين‌ها، دست‌ساخته‌هاى بشر، دولت‌ها، کشورها، روستاها و ... تاريخ‌نگارى شده است مانند تاريخ سکه، تاريخ سفال، تاريخ صفوي، تاريخ آمريکا، تاريخ تهران، تاريخ کن، تاريخ لباس، تاريخ علم، و ...