معلمان اين دوره بايد واجد صلاحيت‌هاى عمومى و اختصاصى باشند؛ از جمله:
- متّقى باشند و الگوى مناسب و شايسته‌اى براى متعلّمان قرار گيرند.
خواجه‌نصيرالدين طوسى معتقد است:
معلم بايد عاقل و ديندار و شيرين‌سخن و نظيف و واقف به تربيت اطفال و باوقار و با هيبت و با مروّت باشد. کودک بايد حرمت معلم و مربى و استاد را نگاه دارد و در اوقات احتياج از بذل و معاونت به ايشان دريغ نکند. (تاريخ فرهنگ ايران؛ ص ۱۶۴)
- از سلامت جسمانى و ثبات عاطفى و تعادل روانى برخوردار باشند.
افلاطون گويد:
اى گروه معلمين، وصايا و سفارش‌هاى مرا درک کنيد: روش شما با شاگردان روشى مستقيم و معتدل باشد. افراط و تفريط را به کار نداريد و به خدايى که ادب و آيين و دانش را آفريده شما را سوگند مى‌دهم که از حدود خود تجاوز ننماييد. ... عادات خويشتن را بشناسيد و مقام خود را حفظ کنيد. ... براى شاگردان همچون آيينه‌اى روشن باشيد تا آنها را مانند خود بار آوريد و آنها را از هر گونه زشتى‌ها و تمايلات نکوهيده و اشتباهات باز داريد.
- علاقه‌مند به کار با نوجوانان و تربيت آنان باشند.
- در کمک به شاگردان و کاهش مشکلات آنان توانا باشند.
راجرز از صاحب‌نظران مشاوره، تدريس را به روان‌درمانى شبيه مى‌کند و مى‌گويد: همان‌طور که در روان‌درمانى بيمار خودش، خودش را درمان مى‌کند و روان‌شناس فقط به او کمک مى‌کند تا به استعدادهاى خود پى ببرد و مشکلات خويش و راه‌هاى رفع آن را بداند، در تدريس نيز دانش‌آموز خودش مطالب را فرا مى‌گيرد و معلم فقط به او کمک مى‌کند که به هدف‌هاى آموزشى نزديک گردد و موفق بشود. براى اينکه معلم بتواند در اين کمک و راهنمايى مؤثر و موفق باشد، بايد افراد را به عنوان يک انسان قبول داشته باشد و براى آنان ارزش قائل شود و آنان را درک کند و در موقع مشکلات با آنان هم‌دلى کند. (تاريخ فرهنگ ايران؛ ص ۳۳). بنابراين معلم موفق معلمى است که به دانش‌آموزان ارزش دهد و آنان را در شناخت و کاهش مشکلات خود به‌ويژه مشکلات تحصيلى يارى دهد.
- با فنون و روش‌هاى راهنمايى و مشاوره و کشف و پرورش استعدادهاى دانش‌آموزان آشنا باشند و بتوانند دانش‌آموزان را در انتخاب رشته تحصيلى يارى کنند.
- با ويژگى‌هاى دانش‌آموزان دورهٔ راهنمايى که در مرحله نوجوانى هستند آشنا بوده و در ايجاد ارتباط مؤثر با نوجوانان مهارت داشته باشند.
- از اهداف و برنامه‌هاى دورهٔ راهنمايى تحصيلى مطلع باشند و در طراحى آموزشى و استفاده از روش‌هاى مناسب تدريس مهارت و تجربه لازم را بدست آورده باشند.
- علاقه‌مند به خودسنجى باشند و در ارزشيابى از کار دانش‌آموزان با استفاده از روش‌ها و فنون مناسب سنجش و اندازه‌گيري، مهارت داشته باشند.
- ظاهرى آراسته داشته باشند و در ادارهٔ کلاس، جذب شاگردان و علاقه‌مند کردن آنان به يادگيرى و پرورش خلاقيت آنان از مهارت لازم برخوردار باشند.