اشتغال‌زایی در استان‌های مرزی؛ جولان غول بیکاری در عصر بی‌برنامگی

خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها- محمد میرزایی ناطق: سالهاست مردم حل مشکل بیکاری را به عنوان مهمترین دغدغه خود نه در مراکز آمار بلکه در عمل از متولیان می خواهند، اما نمی شود یا نمی شنوند تا باور کنیم «آنچه هرگز بجایی نرسد فریاد است».

با شروع کار کابینه دوازدهم و تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر حوزه تولید و اشتغال به نظر می‌رسد امروز مهم‌ترین اولویت رئیس‌جمهور، ساماندهی بازار کار است. بنا بر آمارهای اعلامی، دولت دوازدهم با جمعیت ۶۶ میلیونی در سن کار مواجه است که از این میزان، حدود ۲۶ میلیون نفر در گروه شاغلان یا بیکاران قرار دارند.

بر اساس جدیدترین اطلاعات بازار کار که توسط مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار منتشر شده است از کل جمعیت ۶۶ میلیون و ۴۲۱ هزار نفری در سن کار، ۲۵ میلیون و ۹۲۹ هزار و ۲۰۳ نفر در زمره جمعیت فعال (گروه شاغلان یا بیکاران) قرار دارند که از این تعداد، ۲۲ میلیون و ۶۷۰ هزار و ۹۸۸ نفر شاغل و ۳ میلیون و ۲۵۸ هزار و ۲۱۵ نفر بیکار هستند.

اراده کافی برای حل معضل بیکاری در اردبیل دیده نمی‌شود

کارشناسان اقتصادی معتقدند که برای افزایش درآمد سرانه مردم این استان، باید اشتغال‌زایی و رفع بیکاری به‌عنوان اولویت مدنظر قرار گیرد و این تنها با توسعه زیرساخت‌ها و جذب سرمایه‌گذاری ممکن خواهد بود و دراین‌بین برنامه‌های سطحی پاسخگو نیست.

به اعتقاد این افراد شرایط فعلی استان اردبیل به‌گونه‌ای است که باید با دستیابی به توسعه عملی و واقعی در بخش‌های مختلف اقتصادی نظیر صنعت معدن تولید کشاورزی و... اشتغال پایدار در استان ایجاد شود.

شرایط فعلی استان اردبیل به گونه ای است که باید با دستیابی به توسعه عملی و واقعی در بخش های مختلف اقتصادی نظیر صنعت معدن تولید کشاورزی و... اشتغال پایدار در استان ایجاد شود

نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی در بحث بیکاری به‌عنوان معضل لاینحل به نکته اصلی اشاره کرد: «اراده کافی برای حل معضل بیکاری در استان اردبیل دیده نمی‌شود».

محمد فیضی برگزاری جلسات نمایشی و تکلیفی که امروزه در دستگاه‌های دولتی مرسوم است، را راه‌حل رفع معضل بیکاری نمی‌داند و درعین‌حال بر اصلاح زیرساخت‌ها و ایجاد فرصت‌های شغلی با برنامه‌های کاربردی تأکید دارد.

وی به اجرای این برنامه‌ها به‌صورت بومی و محلی تأکید می‌کند و یادآور می‌شود که دولت و مجلس فرصت‌هایی برای اشتغال‌زایی فراهم ساخته‌اند که ضروری است کارگروه اشتغال و مسئولان استانی برای استفاده از آن برنامه‌ای داشته باشند.

نماینده مردم اردبیل در مجلس حل مشکل بیکاری با استخدام دولتی را به‌هیچ‌عنوان راهکار حل موضوع ندانست و متذکر شد که استخدام دولتی در کل دنیا مفهوم نداشته و حتی استراتژی روز تعدیل نیروی انسانی در بخش دولتی است.

صادرات نیروی کار؛ راهکاری برای کاهش بیکاری

وی در این تفکر توجه و حمایت از بخش خصوصی را مورد تأکید قرار داد و با اشاره به ضرورت اصلاح نگرش حمایت از بخش خصوصی، از بروکراسی اداری موجود و سردرگم کردن سرمایه‌گذاران در دستگاه‌ها انتقاد کرد.

فیضی درعین‌حال از صادرات نیروی کار سخن گفت، موضوعی که به‌تازگی در استان اردبیل باب شده و اکنون به‌صورت گسترده در بین کارجویان موردتوجه قرارگرفته است. چراکه وقتی این استان ظرفیت اشتغال برای نیروی کار خود را ندارد صادرات نیروی کار بی‌شک راه‌حل اولیه باید باشد.

نماینده مردم اردبیل با اشاره به موضوع صادرات منابع انسانی در استان با هدف اشتغال‌زایی و کاهش بیکاری تصریح کرد: با توجه به مرزی بودن استان اردبیل می‌توان این طرح را پیاده کرد.

وی با بیان اینکه این طرح باید با اعزام نیروهای آموزش‌دیده فنی و عملیاتی به کشورهای همسایه عملی شود، تأکید کرد که باید برای کاهش بیکاری در منطقه که اکنون به بیماری مزمن دچار شده از تمامی ظرفیت‌ها استفاده کرد.

باید تأکید کرد که طرح اعزام نیروی کار به کشورهای دیگر سال‌ها است که از سوی برخی استان‌های دارای آمار بالای بیکاری پیگیری می‌شود، و البته گفته می‌شود که دستاوردهای خوبی نیز داشته است.

«کاریابی بین‌المللی برای صادرات نیروی کار نداریم»

ولی طرح اعزام نیروی کار به خارج از کشور به دلیل نبود کاریابی بین‌المللی هنوز در استان اردبیل به مرحله اجرا درنیامده است، البته یکی از کاریابی‌های فعال استان به‌تازگی آگهی برای اعزام نیروی کار منتشر کرده که با استقبال گسترده بیکاران مواجه شده است.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اردبیل در این خصوص اشاره می‌کند که در خود استان اردبیل کاریابی بین‌المللی که نسبت به اعزام نیروی کار به خارج از کشور اقدام کنند، نداریم.

قاسم رحیمی در مورد انتشار آگهی از سوی یکی از کاریابی‌ها تأکید کرد که این کاریابی با یکی از کاریابی‌های بین‌المللی تهران تفاهم‌نامه داشته و اعزام از طریق آن‌ها صورت می‌گیرد.

وی اظهارنظر شفافی در مورد اعزام نیروی کار به خارج از کشور ارائه نداد و درعین‌حال از اجرای طرح‌های اشتغال‌زایی دیگر مثل «طرح کارورزی» خبر داد.

[cite]طرح کارورزی مهارت‌آموزی در محیط کار بوده و دانش‌آموختگانی که کمتر از پنج سال از فارغ‌التحصیلی آن ها سپری شده است می‌توانند به منظور یافتن فرصت‌های شغلی در این طرح نام‌نویسی کنند

به گفته مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان این طرح با هدف اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی فاقد شغل در حال اجرا بوده و در اردبیل با استقبال جویندگان کار مواجه شده است.

وی در حالی از استقبال و ثبت‌نام بیش از ۱۰ هزار بیکار تحصیل‌کرده در سامانه سراسری خبر داد که سهمیه استان اردبیل برای طرح کارورزی سه هزار و ۵۰۰ نفر است و این نشان از موج عظیم بیکاری در استان به‌ویژه در بخش جوانان تحصیل‌کرده است.

به گفته رحیمی طرح کارورزی مهارت‌آموزی در محیط کار بوده و دانش‌آموختگانی که کمتر از پنج سال از فارغ‌التحصیلی آن‌ها سپری‌شده است می‌توانند به‌منظور یافتن فرصت‌های شغلی در این طرح نام‌نویسی کنند.

وی در حالی اجرای این طرح را در راستای تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و با هدف رفع مشکل بیکاری می‌داند که نباید این جمله را فراموش کرد، «دانش‌آموختگانی که کمتر از پنج سال از فارغ‌التحصیلی آن‌ها سپری شده است می‌توانند به‌منظور یافتن فرصت‌های شغلی در این طرح نام‌نویسی کنند»

برای کشتن غول بیکاری پهلوان نداریم

و البته باید تأکید کرد که بیشتر مدیران اجرایی در بدنه دولت بر این باورند که دولت متولی ایجاد اشتغال نیست و این تفکر امروزه در جوامع پیشرفته منسوخ‌شده است، همین افراد اما بر لزوم بسترسازی و ایجاد شرایط لازم برای حضور سرمایه‌گذار، تضمین سود سرمایه‌گذاری، جلب مشارکت بخش خصوصی، مشارکت بانک‌ها و... از سوی دولت در بحث اشتغال باور دارند.

اما نکته اینجاست که حتی اگر باور همین عده را بپذیریم این سؤال در ذهن ما شکل می‌گیرد که مدیران استان تا چه حد در زمینه بسترسازی که مورد تأکید خودشان است، موفق بوده‌اند.

پاسخ سخت نیست و برای سنجش موفقیت مدیران در بحث بسترسازی نباید راه دوری رفت، چراکه اگر همان آمارهای متناقض مربوط به بیکاری را نیز ملاک قرار دهیم به نتیجه ساده می‌رسیم و آن‌وقت باید زیر لب زمزمه کنیم که برای کشتن غول بیکاری پهلوان داستانمان را هنوز نداریم.