نویسنده, این کتاب را به بررسی اوضاع سیاسی اقتصادی صدر اسلام و ساختار و عملکرد و ویژگیها و تغییرات سیاسی اقتصادی دوران حکومت پیامبر (ص) خلفای راشدین و حضرت علی (ع) اختصاص داده است .کتاب با پیش گفتاری در نقل و تحلیل کوتاه نظریهها دیدگاههای تاریخ نویسی آغاز میشود .در بخش اول اوضاع عربستان قبل از ظهور اسلامی تشریح میشود که شامل وضعیت جغرافیای سیاسی ـ طبیعی, ترکیب قبایل, عادات و رسوم و مردم, وضع اقتصادی, نقش سیاسی اقتصادی در دودمان پیامبر (ص), زندگی نامه پیامبر (ص), اوضاع سیاسی اقتصادی مکه هنگام بعثت پیامبر (ص) است 1 .ـ بعثت رسول خدا (ص), محاصره اقتصادی ـ اجتماعی قریش, دلایل و زمینههای مهاجرت به مدینه, تعالیم معنوی, اقتصادی, اخلاقی پیامبر قبل از هجرت مباحث بخش دوم کتاب را تشکیل میدهند .در بخش سوم از هجرت و تاسیس حکومت اسلامی در مدینه, اقشار مدینه و اساسنامه حقوقی حکومت پیامبر صحبت شده است .در بخش چهارم مشکلات متعدد سیاسی و اقتصادی حکومت نوپای اسلامی و نحوه برخورد پیامبر با آنها بررسی میشود .جنگهای این دوران و مسائل روزمره و اقتصادی مسلمانان از نمونههای مورد اشاره در این بخش هستند .در بخش پنجم ساختار و اجزای نظام نو پای اسلامی از منظر سیاسی و اقتصادی بررسی میشود .موضوع بخش ششم وضع سیاسی ـ اقتصادی جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر (ص) در دوران ابوبکر, عمر و عثمان است .در بخش هفتم و وضعیت سیاسی, اجتماعی و اقتصادی جامعه اسلامی در زمان حکومت حضرت علی (ع), اصلاحات آن امام و ویژگیهای حکومت ایشان ارزیابی شده است .مطالب کتاب با فهرست منابع به پایان میرسد .